4 χρόνια χωρίς τον Ted Grant: Η ζωή του

Σαν σήμερα πριν από 4 χρόνια το διεθνές μαρξιστικό κίνημα έχασε ένα σημαντικό θωρητικό, τον Τεντ Γκραντ. Τιμώντας τη μνήμη του δημοσιεύουμε σήμερα το πρώτο μέρος ένός απόσπάσματος από την εισαγωγή του Ρομπ Σιούελ στο βιβλίο του Τεντ "Η ιστορία του Βρετανικού Τροτσκισμού" που εκδόθηκε το 2002. Η μετάφραση είναι του Βαγγέλη Ευαγγελίου.

Ο Τεντ Γκραντ γεννήθηκε στην Νότιο Αφρική, ακριβώς πριν από τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο σε μια περιοχή με την ονομασία Γκέρμινστον, λίγο έξω από το Γιοχάνεσμπουργκ. Ο πατέρας του μετανάστευσε στη Νότιο Αφρική από τη Ρωσία, ενώ η μητέρα του καταγόταν από το Λε Μαρσαί του Παρισιού. Μετά από μια μακρά περίοδο γάμου, οι γονείς του χώρισαν τελικά και μετά από εξάμηνη διαμονή με τον πατέρα του, ο Τεντ πήγε να ζήσει μόνιμα με τη μητέρα του. Εκείνη διατηρούσε ένα μικρό μπακάλικο στο Γιοχάνεσμπουργκ και έστειλε τον Τεντ σε οικοτροφείο και τις αδερφές του σε μοναστήρι γυναικών.

Στη νιότη του, ο Τεντ Γκραντ επηρεάσθηκε από τα γεγονότα της Ρωσίας. Άλλα, όπως γίνεται συνήθως, η πρώτη του επαφή με το επαναστατικό κίνημα είχε τυχαίο χαρακτήρα. Για να υποστηρίξει το εισόδημα της οικογένειας, η μητέρα του έβρισκε ενοικιαστές, ένας από τους οποίους ήταν ο Ραλφ Λη, μέλος του Κομμουνιστικού Κόμματος της Νοτίου Αφρικής από το 1922, διαγραμμένος κατά την περίοδο των πρώτων Σταλινικών εκκαθαρίσεων. Αφοσιωμένος κομμουνιστής, ο Ραλφ είχε τακτικές συζητήσεις με το Τεντ, εισάγοντάς τον στα γραπτά του Μπερνάρντ Σω, του Χ. Τζ. Γουέλς, του Μαξίμ Γκόρκυ, του Τζακ Λόντον και άλλων. Μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα, το υλικό ανάγνωσης «πέρασε» στα κείμενα των Μαρξ και Ένγκελς και επίσης του Λένιν. Από την ηλικία των δεκαπέντε, ο Τεντ άρχιζε να γίνεται ένας συνειδητός Μαρξιστής.

Η Ρα, μεγαλύτερη αδερφή του Τεντ θυμάται έντονα πως η μητέρα τους έτρεφε την οικογένεια και τους φίλους, συμπεριλαμβανομένου του Ραλφ, σε ένα μεγάλο τραπέζι κουζίνας όπου το γαλλικό βραστό κρέας φαίνεται να ήταν ένα αγαπημένο πιάτο. Ο Ραλφ, που έγινε στενός φίλος της οικογένειας, ήταν έξι χρόνια μεγαλύτερος από το Τεντ. «Ο Ραλφ και ο Τεντ ήταν αχώριστοι», έλεγε η Ρα. «Όταν ο Ραλφ έπεισε το Τεντ για το Μαρξισμό, τον έκανε να αλλάξει άποψη για τα πάντα γύρω του», θυμάται. «Συνήθιζα να πηγαίνω μακρινούς περιπάτους με το Ραλφ και προσπαθούσε να με μυήσει και μένα στον Μαρξισμό, αλλά ήμουν απασχολημένη με έναν άλλο κύκλο ανθρώπων, έτσι δεν τα κατάφερε ποτέ».

Ωστόσο, ο Λη κατάφερε να πείσει την μικρότερη αδερφή του Τεντ, τη Ζήνα, να προσχωρήσει στο Τροτσκιστικό κίνημα. Ο Λη και άλλοι, συμπεριλαμβανομένου του 15χρονου Τεντ, ήρθαν σε επαφή με το διεθνές Τροτσκιστικό κίνημα στις αρχές του 1929 μέσω του Αμερικάνικου «Μίλιταντ», εφημερίδας που αποστέλλονταν στη Νότιο Αφρική από τη νεοϊδρυθείσα Κομμουνιστική Λίγκα Αμερικής. «Άλλαξε ολοκληρωτικά τις ζωές μας», λέει ο Τεντ, «και άρχισα έτσι ένα πολιτικό δρόμο που κρατάει πάνω από 70 χρόνια».

Η ενθουσιώδης εξιστόρηση του τρόπου με τον οποίο οι Νοτιο-Αφρικανοί Τροτσκιστές άρχισαν την επαναστατική δουλειά τους, κάτω από τις πιο δύσκολες συνθήκες που κάποιος μπορεί να διανοηθεί είναι ένα από τα πιο ενδιαφέροντα τμήματα του βιβλίου. Η επαναστατική δουλειά στο Σωματείο των Εργατών Πλυντηρίων του Γιοχάνεσμπουργκ, εμπνέει ακόμη και σήμερα. Αλλά οι συνθήκες της Νότιας Αφρικής κατέστησαν δύσκολη την υπόθεση μιας επιτυχούς επαναστατικής δουλειάς και το 1934 ο Τεντ έφυγε για την Αγγλία, συντροφιά με έναν ακόμη Νότιο-Αφρικανό, με το όνομα Μαξ Μπαχ. Δεν επέστρεψε ποτέ. Διέκοψαν το ταξίδι τους στη Γαλλία, όπου συναντήθηκαν με το γιο του Τρότσκι, Λέον Σεντώφ, μέλος της Διεθνούς Γραμματείας και συνεργάτη του στη δουλειά της Διεθνιστικής Κομμουνιστικής Λίγκας, ο οποίος δολοφονήθηκε αργότερα από σταλινικούς πράκτορες σε κλινική του Παρισιού.

Με την άφιξή τους στη Βρετανία τον Δεκέμβριο του 1934, ο Μαξ Μπαχ άλλαξε το όνομά του σε Σιντ Φροστ και ο Τεντ το δικό του, από Ισαάκ Μπλανκ σε Τεντ Γκραντ-«δανεισμένο» προφανώς από δύο μέλη του πληρώματος του πλοίου. Με τον ίδιο τρόπο, ο Τρότσκι είχε πάρει το όνομά του από παλιούς τσαρικούς φύλακες. Ο Τεντ το έκανε αυτό για να προστατέψει την οικογένειά του: οτιδήποτε συνέβαινε σε εκείνον, δεν ήθελε να επιβαρύνει την οικογένειά του, στη Νότιο Αφρική.

Στο Λονδίνο, προσχώρησαν και οι δύο στην Μαρξιστική Ομάδα μέσα στο Ανεξάρτητο Εργατικό Κόμμα (ILP). Ωστόσο, καθώς οι δυνατότητες για επαναστατική δουλειά μειώνονταν συνεχώς, ο Τεντ Γκραντ εγκατέλειψε το ILP για να προσχωρήσει στους Τροτσκιστές που δούλευαν μέσα στη νεολαία του Εργατικού Κόμματος, στην Εργατική Λίγκα Νεολαίας. Από τότε και έπειτα, ο Τεντ βοήθησε στην ανάπτυξη της Μπολσεβίκικης-Λενινιστικής Ομάδας μέσα στο Εργατικό Κόμμα, που έγινε αργότερα γνωστή ως Ομάδα του «Μίλιταντ», από το όνομα της εφημερίδας της.

Εκείνη την περίοδο, η κύρια δουλειά τους συνίστατο στο να πολεμήσουν την αναπτυσσόμενη Σταλινική επιρροή, μέσα στο κίνημα της νεολαίας. Οι Σταλινικοί προσπαθούσαν να διεισδύσουν στην Εργατική Λίγκα Νεολαίας και να τη συγχωνεύσουν με την Κομμουνιστική Λίγκα Νεολαίας. Η τάση τους είχε επικεφαλής το Τέντ Γουίλις, που αργότερα έγινε Λόρδος για τις υπηρεσίες του στο Βρετανικό Κατεστημένο. Ο συνάδελφός του, Τζιμ Μόρτιμερ, βοήθησε στη διαγραφή του Τεντ Γκραντ από το Εργατικό Κόμμα, στα 1983.

Αμέσως μετά την άφιξη του στη Βρετανία, ο Τεντ ενεπλάκη δραστήρια στην πάλη ενάντια στο φασισμό, ερχόμενος ο ίδιος μαζί με άλλους, σε συνεχείς συμπλοκές με τους Μελανοχιτώνες του Μοσλευ, στο Ανατολικό Άκρο του Λονδίνου. Συμμετείχε στην περίφημη μάχη της Κέιμπλ Στρητ, όπου οι εργάτες κινητοποιήθηκαν για να σταματήσουν την πορεία των φασιστών. Εκεί, υπάρχει μια φωτογραφία του Τεντ στο οδόφραγμα της Μεγάλης Στενωπού, στο Μπέρμοντσυ του Νοτίου Λονδίνου, που τραβήχτηκε στα 1937 και αναπαράχθηκε με την έκδοση μπροσούρας «Η Απειλή του Φασισμού» στα 1948, που δημοσιεύθηκε από το Επαναστατικό Κομμουνιστικό Κόμμα.

Στα πρώτα χρόνια της ζωής του Τεντ Γκραντ στην μαρξιστική ομάδα της Νοτίου Αφρικής, του δόθηκε μια γερή θεωρητική βάση πάνω στον Μαρξισμό, που τον βοήθησε στο ρόλο που επρόκειτο να παίξει στο Τροτσκιστικό κίνημα. Μετά από λίγα χρόνια, η αποτυχία της Ομάδας του «Μίλιταντ» να αναπτυχθεί οδήγησε σε μια αναμενόμενη δυσαρέσκεια μέσα στις γραμμές της. Από το φθινόπωρο του 1937, ο πυρήνας του Τεντ στο Πάντιγκτον είχε γίνει το πιο δραστήριο τμήμα της ομάδας, διακινώντας έναν μεγάλο αριθμό εφημερίδων, παρεμβαίνοντας στο ευρύτερο εργατικό κίνημα και διεξάγοντας μια εκτεταμένη δημόσια δράση.

Στις παραμονές του πολέμου, ξέσπασε σύγκρουση πάνω στην εκλογή της ηγεσίας της Ομάδας και κάποιοι συκοφάντες άρχισαν να επιτίθενται στον Ραλφ Λη. Ο Λη, είχε πρόσφατα προσχωρήσει στην ομάδα του «Μίλιταντ» έχοντας φθάσει μαζί με άλλους από τη Νότιο Αφρική. Αυτό το επεισόδιο οδήγησε σε αποχώρηση και στη δημιουργία μιας νέας ομάδας, που ονομάστηκε Διεθνιστική Εργατική Λίγκα (WIL).

Ο Ένγκελς σημείωσε κάποτε ότι μια διάσπαση μπορούσε να είναι κάτι το υγιές. Η διάσπαση του 1937-38, άνηκε κυρίως σε αυτή τη κατηγορία, όπως έδειξαν τα γεγονότα που επακολούθησαν. Τα στελέχη της WIL έστρεψαν τις πλάτες τους στις αποτυχημένες σεχταριστικές μεθόδους του παρελθόντος και στράφηκαν προς τα ευρύτερα στρώματα της οργανωμένης εργατικής τάξης. Στην πραγματικότητα, αυτό σήμανε την πραγματική έναρξη του Βρετανικού Τροτσκισμού. Ο Τεντ Γκραντ έπαιξε ηγετικό ρόλο σε αυτή τη δουλειά, όχι μόνο μέσα στην WIL, αλλά και αργότερα, μέσα στο Βρετανικό τμήμα της Τέταρτης Διεθνούς, το Επαναστατικό Κομμουνιστικό Κόμμα (RCP) που ιδρύθηκε το 1944.

Source: Μαρξιστική Φωνή (Greece)