Marokko: de Rif komt weer in opstand!

Het regime slaat hard in op de opstandige Rif. De Marokkaanse lente bloeit opnieuw op.

Afgelopen vrijdag, 26 mei, werden de gelovigen in de moskeeën van Al Hoceima verrast en kwaad gemaakt toen zij de preken van de religieuze leiders hoorden.

Deze betaalde dienaren van de staat en niet van God, maakten op zeer politieke wijze gebruik van het vrijdaggebed om de aanval in te zetten op de Hirak-beweging en haar charismatische leider Al Zafzafi, hem beschuldigend van het organiseren van 'tweestrijd' (Fitna) in het land. Veel mensen verlieten direct woedend de religieuze plaatsen, om te gaan protesteren.

Al Zafzafi zelf hield na afloop een betoog om de 'beweging' (Hirak) te verdedigen, welke de afgelopen 6 maanden onverbiddelijk geprotesteerd heeft tegen marginalisatie, onderdrukking door politie en leger, en de aanvallen op hun gerechtvaardigde populaire eisen. Laten we herinneren hoe vorig jaar wrede dood van een vishandelaar een massabeweging in gang zette in de gehele bergachtige Rif regio en in de belangrijke steden van het koninkrijk. De hoofdeisen zijn die voor banen, ziekenhuizen, infrastructuur, een universiteit, een einde aan de militarisering van de regio (in gang sinds 1959), een einde aan de diepgewortelde corruptie en het geven van politieke vrijheid.

Het politieke gebruik van godsdienst

Het spontane protest in de stad was een signaal voor de politiemacht om tussen te komen, en voor de prostitutiepers om een verbitterde publieke campagne te voeren, in het bijzonder tegen de leider van deze opstandige beweging. Het ministerie van religieuze zaken (onder directe controle van de Koning, de Aanvoerder der gelovigen, verondersteld een directe afstammeling van de Profeet te zijn) vaardigde een verklaring uit tegen deze 'aanval op de heilige plekken' en veroordeelde Al Zafzafi. In de Marokkaanse politiek van de dictatuur, overschrijdt men een rode lijn wanneer men het monopolie van de koning in religieuze zaken (in werkelijkheid politieke zaken) trotseert. De uitdaging van Al Zafzafi is niet zozeer religieus als wel politiek; hij heeft de autoriteit van de absolute monarch uitgedaagd. Dit kan niet getolereerd worden.

In een oogwenk reageerden alle afdelingen van de staat op gecoördineerde wijze om Al Hoceima vast te zetten. Er werd een arrestatiebevel tegen Al Zafzafi uitgevaardigd en 20 leiders werden direct gearresteerd. Al Zafzafi ontsnapte aanvankelijk van zijn arrestatie en hield een toespraak vanaf het dak van zijn familiehuis. Daarna dook hij onder totdat de politie hem op maandag 29 mei arresteerde. Een echte 'mise-en-scène' van de politie voor de camera's moest het beeld oproepen van een gearresteerde terrorist of een vernederde leider.

De jeugd van Al Hoceima reageerde dapper met demonstraties en handelingen van verzet tegen de politie en het leger in verschillende steden van de regio. Een algemene staking legde Al Hoceima plat. Gisteren vond de grootste demonstratie in de stad plaats en was er een stevig vertoon van moed, solidariteit en discipline. Het regime hoopte de beweging te onthoofden door de arrestatie van haar leiders. Wat er nu gebeurt is dat de bevolking zich als nooit tevoren organiseert. Opmerkelijk is dat de rol van meisjes en vrouwen binnen de beweging groeit.

Het regime weet niet hoe de protesten in te dammen

De provocatie door het regime is een wanhoopsdaad. Zes maanden geleden hoopten zij door empathie te tonen in de media, enkele hoge ambtenaren te ontslaan en door klassieke beloften van investeringen, dat de beweging langzaam zou wegebben. Dit gebeurde niet.

In werkelijkheid weet het regime niet meer wat het met de protesten aanmoet. Maandenlang heeft het geprobeerd om hen in de beweging in de Rif als racisten en separatisten af te schilderen, hopende hen zo te isoleren en demoraliseren. Het heeft geprobeerd om sommige leiders te corrumperen en nieuwe in het lokale staatsapparaat op te nemen. De centrale overheid probeerde toen tien dagen later om zeven (!) ministers naar de stad te sturen met een karrenvracht aan (ja weer opnieuw) beloften. Mensen kunnen echter geen beloften eten. De eerdere valse beloften hebben al voor verteringsproblemen gezorgd. De bevolking reageerde met minachting en volslagen onverschilligheid richting deze hypocriete show. Parallel aan deze show begonnen de verschillende gewapende vleugels van de staat echter hun stukken te bewegen. Er werd een confrontatie voorbereid. Dit vond uiteindelijk afgelopen vrijdag plaats. Het klapte als een boemerang terug in het gezicht van het regime.

Ten eerste is de bevolking van de stad meer opstandig dan ooit. Het regime strijdt tegen dat deel van de bevolking dat een trotse traditie heeft van antikoloniale strijd (de Rif-oorlog tegen Spanje en Frankrijk van 1921 tot 1926) en politieke opstanden (de oorlog van 1958-59). Zij hebben geen angst meer. In werkelijkheid is de angst overgegaan naar de andere zijde. Kleinere steden van de regio sluiten zich ook aan bij de beweging. Vrouwen die een secundaire rol speelden, spelen nu een voortrekkersrol. Grotere steden als Nador zijn nog niet zo betrokken als Al Hoceima. Als Nador 'valt', waar politiecontrole minder aanwezig is en moeilijker is (de stad is drie keer zo groot als Al Hoceima), dan zal het regime zeer zenuwachtig beginnen te worden.

De Rif is niet alleen

Er werden ook protesten georganiseerd in andere grote steden, waaronder Rabat (de politieke hoofdstad), Casablanca (de economische hoofdstad), Nador, Oujda, Tetuan, Tanger, Kenitra, Fez, Taoujtat, Kelaât Sraghna, Agadir en Tiznit. Van het heuvelachtige en groene noorden, tot het hete en zanderige zuiden, heel Marokko staat op.

Op zondag 11 juni zal er een nationale demonstratie plaatsvinden in Casablanca. In sommige steden heeft het regime gangsters en verpauperde elementen betaald om tegendemonstraties op te zetten en incidenten uit te lokken. Maar dit waren kleine acties in vergelijking met het massale karakter van de protesten. Waar de protesten kleiner zijn, probeert de politie geweld te gebruiken met het doel de activisten te intimideren en het vooruitzicht op een massabeweging te dwarsbomen.

Aanzienlijk is dat de middenklassen zich weg bewegen van het regime en de kant kiezen van de protestbeweging. Zo'n duizend advocaten hebben openlijk aangekondigd dat zij gratis en vrijwillig de verdediging van de gearresteerde activisten op zich zouden nemen. Dit is een echte trotsering van het gerechtssysteem. Het lot van de gevangenen is zeer belangrijk. De eerste rapporten wijzen erop dat zij gemarteld en slecht behandeld worden. Sommigen van hen worden gedwongen om 'Lang leve de Koning' te roepen, zo niet, dan worden zij geslagen. En zij weigeren inderdaad. In plaats daarvan roepen zij 'Lang leve het volk'. Een regime welke zijn jongeren moet dwingen om 'Lang leve de Koning' te laten roepen, is verdoemd.

In het verleden zorgde het gevangen zetten van activisten voor een ontsporing van de beweging. De aanvankelijke eisen van de protesten werden vergeten. Dit is nu niet het geval. Alle oorzaken voor de maatschappelijke en politieke malaise in het land komen samen.

Een activist maakte deze beoordeling op Media24: "In Casablanca, waar ik woon, hoor ik mensen woedend schelden, in taxi's en cafés, maar ook onder de middenklassen, die moeite hebben met het terugbetalen van hun kredieten [...] De 'Riffijnen' zijn de eersten die reageren, maar ik weet haast zeker dat vandaag de dag, als er geen banen zijn, we nieuwe Al Zafzafi's zullen zien opkomen in alle buitenwijken met een hoge werkloosheid. En hij zal de aardigste van allen blijken te zijn [...] Ieder jaar komen er inderdaad 300.000 jonge mensen op de arbeidsmarkt terecht, maar enkel 30.000 banen worden er ieder jaar geschapen. Dit betekent een extra 270.000 werkloze jongeren ieder jaar. Stel je eens voor wat dit over 10 jaar betekent."

De heroïsche en veerkrachtige jeugd van de Rif is een referentiepunt aan het worden voor alle vertrapten en voor alle grieven van de onderdrukten. Veel regio's in het land worden geconfronteerd met een soortgelijke marginalisatie. Het begrip zij allemaal samen kunnen komen, is aan het groeien. Dit is iets dat het regime heeft geprobeerd te vermijden. Het vindt nu plaats voor onze ogen.

Nood aan een democratische organisatie en een revolutionair programma

Een van de lessen is echter dat de beweging verder moet gaan dan spontane acties en zichzelf stevig moet organiseren. Nasser Al Zafzafi is een moedige en oprechte leider. Niemand die hieraan twijfelt. Maar hoe groter de beweging, hoe minder één leider of zelfs een groep van leiders voldoende zijn om deze te organiseren, trainen en politiek te gidsen. De voortgang van de beweging kan niet afhangen van de beslissing, opinie of gemoedstoestand van één persoon. Een bredere en democratische structuur is nodig gebaseerd op openbare vergaderingen op scholen, universiteiten, werkplaatsen en in de buurten.

In een dictatuur wordt iedere kleine eis politiek en neigt deze om de gevestigde privileges van de heersende klasse in vraag te stellen. Daarom moet het programma van correcte eisen van de Hirak en de vele andere protestbewegingen, gekoppeld worden aan de eis van volledige politieke vrijheid en een einde aan de dictatuur.

De provocatie in de moskeeën wijst ook naar de noodzaak om godsdienst van de staat te scheiden. De dictatuur maakt op cynische wijze gebruik van de religieuze opvattingen van de bevolking om zijn macht en privileges te blijven behouden. Godsdienst moet een persoonlijke zaak worden en kan niet gebruikt worden voor politieke doeleinden. Dit is ook een belangrijk deel van de strijd tegen onderdrukking.

Het is zeer correct om alle eisen tegen economische en sociale marginalisatie van de Rif naar voren te schuiven, net als die tegen de militarisering van de regio. Wij denken dat het programma zich ook zou moeten richten aan alle onderdrukten en uitgebuitenen in heel Marokko. Er kan geen einde komen aan de onderdrukking in de Rif zonder een einde aan de onderdrukking van de rest van de jongeren en arbeiders in Marokko. Op verenigde basis kan de beweging de dictatuur omver werpen.

Binnen het kapitalisme kan er geen echte vrijheid en gerechtigdheid zijn, geen einde aan onderdrukking, armoede en uitbuiting, geen einde aan oorlogen en ziekten. De enorme natuurlijke en menselijke bronnen van het land kunnen in plaats daarvan echter gebruikt worden om de levens van miljoenen mensen radicaal te veranderen. Dit is mogelijk binnen onze levenstijd. Er is een revolutie voor nodig - een socialistische revolutie - welke de rijken en corrupten zal onteigenen; de macht van de rijken, van de luie koningen en parasiterende prinsen zal terugpakken; en een democratisch plan van productie zal opzetten om alle noden van de bevolking te vervullen. Om werkelijk al onze eisen te winnen hebben we deze socialistische revolutie zo snel mogelijk nodig. Sluit je aan bij de IMT in Marokko en help ons een beweging op te bouwen om dit doel te bereiken!