ဘာသာျပန္ေဖာ္ျပ ထားျခင္းျဖစ္ပါတယ္] ဗမာျပည္ရဲ႕အျဖစ္ဆိုး (အပိုင္း-၂)

Part two of a Burmese translation of "Tragedy of Myanmar", by Fred Weston.

ျပင္းထန္တဲ့သက္ေရာက္မႈေတြရုတ္တရက္ေပၚေပါက္ေစခဲ့တဲ့လူထုလႈပ္ရွားမႈ
--------------------------------------------------------------------------------

ဒီလို ဆိုးဝါးၿပီးသားအေျခအေနမွာ စစ္အစိုးရက အင္မတန္တင္းၾကပ္ဖိႏွိပ္တဲ့ စီးပြားေရးဆိုင္ရာအစီအမံေတြကို ေအာဂတ္(စ္)လထဲမွာ ေၾကညာလိုက္တယ္။ အဲဒီအခ်ိန္မွာပဲ ေလာင္စာဆီအတြက္ အစိုးရစိုက္ထုတ္ေငြကို ရုတ္ တရက္ျဖတ္ေတာက္လိုက္တယ္။ ေအာဂတ္(စ္) လ ၁၅ရက္ေန႔မွာ ႀကိဳတင္သတိေပးမႈ ဘာတခုမွမရွိပဲ ေလာင္စာ ဆီေစ်းေတြ ၅၀၀% အထိေထာင္တက္သြားၿပီျဖစ္ေၾကာင္း စစ္အစိုးရက ေၾကညာခဲ့တယ္။

ဓာတ္ဆီေစ်းက ငါးဆတက္သြားတယ္။ ေရနံနဲ႔ဒီဇယ္ေစ်းက ၂ဆတက္သြားတယ္။ ကားခေတြလည္း ၂ဆတက္ သြားတယ္။ ႏိုင္ငံေတာ္ ဘတ္ဂ်တ္အလိုျပမႈကို စစ္အစိုးရက အင္မတန္ဆိုးဝါးလွတဲ့နည္းေတြသံုးၿပီး ေလ်ွာ့ခ်ဖို႔ လုပ္တယ္။ ဒီလိုေတြလုပ္ျခင္းဟာ နဂိုကတည္းက ဆင္းရဲျခင္းေဝဒနာသည္းထန္ေနတဲ့ ဗမာလူထုရဲ႕ အရိႈက္ကို ထိုးလိုက္ျခင္းပဲ။ ဒီလိုအခ်ိန္မွာလိုေနတာ မီးပြားေလးတစပဲ။ လူထုအံုၾကြမႈ မီးေတာက္ႀကီးထေတာက္ဖို႔လိုေနတဲ့ မီးစကို စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေတြက ရက္စက္တင္းၾကပ္တဲ့စီးပြားေရး နည္းလမ္းေတြျပဳလုပ္ၿပီး ေပးလိုက္တယ္။

ဒီကေနစလို႔ လူထုလႈပ္ရွားမႈ အခုအေျခအေနေရာက္တဲ့အထိ စတင္ခဲ့ေတာ့တာပဲ။ ေအာဂတ္(စ္)လ ၁၉ရက္ေန႔ မွာ "ဒီမိုကေရစီ လိုလားတဲ့ တက္ၾကြလႈပ္ရွားသူ" ၄၀၀ဝန္းက်င္က ကုန္ေစ်းႏႈန္းေတြတက္ျခင္းကို ဆန္႔က်င္တဲ့အ ေနနဲ႔ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕မွာ ဆႏၵျပ ခဲ့ၾကတယ္။ စစ္အစိုးရကေတာ့ သူလုပ္ေနက်အတိုင္း တံု႔ျပန္ခဲ့တယ္။ ဆႏၵျပသူ ၁၅၀ ကို ဖမ္းလိုက္တယ္။ စက္တင္လအေစာပိုင္းမွာ ဗုဒၶဘာသာဘုန္းႀကီးေတြ အင္တိုက္အားတိုက္ ပါဝင္လာ တဲ့အတြက္ ဒီလႈပ္ရွားမႈဟာ ပိုအားေကာင္းလာခဲ့တယ္။

ရဟန္းပ်ိဳေတြက လႈပ္ရွားမႈရဲ႕ ဗဟိုခ်က္မအျဖစ္ပါဝင္လာျခင္းအားျဖင့္ လစ္ေနတဲ့ကြက္လပ္ကို ျဖည့္ေပးခဲ့တယ္။ ဒါေပမယ့္ သူတို႔မွာ ကိုယ္ပိုင္ႏိုင္ငံေရးထုတ္ေဖာ္ခ်က္ မရွိဘူး။ ဒါ့ေၾကာင့္မို႔ စက္တင္ဘာ ၂၂ရက္ေန႔မွာ ေနအိမ္ အက်ယ္ခ်ဳပ္က်ခံေနရတဲ့ အတိုက္အခံ ေခါင္းေဆာင္ ေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ရဲ႕အိမ္ကို လမ္းေလ်ွာက္ခ်ီတက္ ခဲ့ၾကတယ္။ အဲဒီေနာက္ စက္တင္ဘာ ၂၄ရက္ေန႔မွာေတာ့ လူေပါင္းတသိန္းဟာ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕လမ္းေတြေပၚ ထြက္လာခဲ့ၾကတယ္။

စစ္အစိုးရအတြင္းအကြဲအၿပဲမ်ား
---------------------------------

က်ေနာ္တို႔ေရးသားေနခ်ိန္မွာပဲ လူဖမ္းပြဲႀကီးေတြ၊ လူထုကိုပစ္ခတ္မႈေတြ လုပ္ၿပီး ပိုဖိႏွိပ္လာတဲ့ စစ္အစိုးရရဲ႕ လုပ္ရပ္ေတြအေၾကာင္း သတင္းအစီရင္ခံစာေတြ ထြက္လာေနတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီအေျခအေနကေန ဘယ္လို စခန္းဆက္သြားမလဲ ဆိုတဲ့အခ်က္နဲ႔ပတ္သက္လို႔ စစ္အစိုးရအတြင္း သေဘာထားကြဲျပားမႈေတြရွိေနတဲ့ လကၡ ဏာေတြျပလာတယ္။ ၈၈အေရးေတာ္ပံုတုန္းကလိုမ်ိဳး စစ္အစိုးရ ထပ္လုပ္မလား။ အဲ့သလို ထပ္လုပ္မယ္ဆိုရင္ စစ္အုပ္စုအတြက္ေတာင္ ေရရွည္မွာ အက်ိဳးမျဖစ္ႏိုင္ဘူး။ ၈၈အေရးေတာ္ပံုတုန္းက စစ္အုပ္စု ေလ်ွာက္ခဲ့တဲ့လမ္း အတိုင္း အခုထပ္ေလ်ွာက္မယ္ဆိုရင္ စစ္အစိုးရကိုၿဖိဳခ်ႏိုင္ေလာက္တဲ့အထိ ပိုမိုႀကီးမားတဲ့လႈပ္ရွားမႈ ေပၚေပါက္ လာေအာင္ ဇက္ကုန္ဖြင့္ေပးရာ ေရာက္သြားႏိုင္တယ္။ အဲ့သလို ႀကီးမားတဲ့လူထုလႈပ္ရွားမႈႀကီးေၾကာင့္ စစ္အစိုးရ ျပဳတ္က်သြားမယ္ဆိုရင္ ႀကီးမားတဲ့ ပါဝါဟာကြက္တခု ထြက္ေပၚလာမယ္။ အဲ့သလိုျဖစ္သြားမွာကို စစ္အုပ္စုက လည္း မလိုလားသလို (နယ္ခ်ဲ႕အရင္းရွင္ႏိုင္ငံေတြ စင္တင္ေပးေနတဲ့ စုၾကည္ေခါင္းေဆာင္တဲ့ ) ဘူဇႊာ အတိုက္ အခံအင္အားစုကလည္း မလိုလားဘူး။ စစ္အုပ္စုေကာ ဘူဇႊာအတိုက္အခံ အုပ္စုေကာက အဲ့သလိုအေျခအေန (စစ္အစိုးရကိုလူထုကျဖဳတ္ခ်လိုက္တဲ့အေျခအေန) ကို အင္မတန္အႏၲရာယ္ႀကီးမားတယ္လို႔ ျမင္ထားၾကတာ။

ဒါ့ေၾကာင့္မို႔ စစ္အုပ္စုဘက္က ေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ စကားေျပာဖို႔ လမ္းဖြင့္ခ်င္လာတာ။ စုၾကည္မွာ လူထုအ ေပၚ ကိုယ္က်င့္တရား ပိုင္းဆိုင္ရာ ၾသဇာသက္ေရာက္ႏိုင္မႈ ရွိတယ္။ စုၾကည္အေနနဲ႔ အဲ့သလိုလုပ္ဖို႔ဆိုရင္ အျမတ္ထြက္ႏိုင္ေၾကာင္း ျပရလိမ့္မယ္။ အဲဒီအခါ စစ္အစိုးရက "ဒီမိုကေရစီ" အသြင္ကူးေျပာင္းမႈအတြက္ လမ္းဖြင့္ေပးေနပါလားလို႔ လူထုထင္ျမင္လာေစမယ္။ ("democracy" ကိုအဖြင့္အပိတ္နဲ႔ ေရးၿပီး စစ္မွန္တဲ့ျပည္ သူ႔ဒီမိုကေရစီမဟုတ္ပံု တင္ျပထားတယ္။ --ဘာသာျပန္သူ)။ စုၾကည္နဲ႔စကားေျပာျပၿပီး လူထုကို လွည့္ဖ်ားျခင္း နည္းနဲ႔ လူထုအေပၚဖိစီးထားတဲ့ မြဲေတမႈဒဏ္ေတြကို အတန္အသင့္သက္သာေအာင္ လုပ္တဲ့ စီးပြားေရးနည္း ၂နည္းကို စစ္အစိုးရ ေပါင္းစပ္အသံုးျပဳရလိမ့္မယ္။

ဒီေနရာမွာ တရုတ္ကလည္း အေရးႀကီးတဲ့ အခန္းကဝင္ကႏိုင္တယ္။ တရုတ္က ဗမာျပည္မွာ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈေတြ အမ်ားႀကီးလုပ္ထား ခဲ့တယ္။ သူစိုက္ထုတ္ထားရတာေတြ သဲထဲေရသြန္ျဖစ္မွာကိုေတာ့ တရုတ္ မလိုလားဘူး။ စက္တင္ဘာ ၂၅ ရက္တုန္းက Financial Times မွာေဖာ္ျပခ်က္အရဆိုရင္

"အေမရိကနဲ႔သီးသန္႔ေျပာဆိုခဲ့တာေတြ၊ လတ္တေလာသီတင္းပတ္ေတြတုန္းက လူသိရွင္ၾကားေျပာဆိုခဲ့တာ ေတြထဲမွာ တရုတ္က ဗမာလူထုကို မသိမသာတိုက္တြန္းထားတာ ရွိတယ္။ စုၾကည္ရဲ႕ ဒီမိုကေရစီေဖာ္ေဆာင္ ႏိုင္မယ့္အာဏာကို အသိအမွတ္ျပဳတဲ့အေနနဲ႔ ထိန္းသိမ္းခံထားရတဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆုရွင္ ေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ဗမာလူထုက တိုက္ရိုက္ထိေတြ႔ၾကဖို႔"

"ေဘဂ်င္းကေန ကိုယ္စားလွယ္အေနနဲ႔ေစလႊတ္ခံရသူ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးေဟာင္း Tang Jiaxuan က တရုတ္ႏိုင္ငံဟာ ဗမာႏိုင္ငံအေနနဲ႔ သင့္ေတာ္တဲ့ ဒီမိုကေရစီျဖစ္စဥ္တခု ေပၚေပါက္ေအာင္ အားထုတ္လိမ့္မယ္လို႔ ႏွစ္ႏွစ္ကာကာေမ်ွာ္လင့္ထားေၾကာင္း ဗမာေခါင္းေဆာင္ေတြကို စက္တင္ဘာလထဲမွာေျပာခဲ့တယ္။

တရုတ္အစိုးရအာေဘာ္ စင္ဟြာသတင္းဌာနကလည္း ထပ္ေလာင္းေျပာလိုက္ေသးတယ္။ မိတ္ေဆြအိမ္နီးခ်င္း ႏိုင္ငံ တရုတ္အေနနဲ႔ ဗမာျပည္ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းမႈ အျမန္ဆံုးျပန္ရေစဖို႔ ေမ်ွာ္လင့္ေၾကာင္း၊ ျပႆနာေတြကို ေသခ်ာကိုင္တြယ္ႏိုင္ၿပီး အမ်ိဳးသားရင္ၾကား ေစ့ေရးကို ထိထိေရာက္ေရာက္ တိုးျမွင့္ႏိုင္လိမ့္မယ္ ေမ်ွာ္လင့္ ေၾကာင္း"

"စစ္အစိုးရကေန ၿငိမ္းခ်မ္းစြာဆႏၵျပေနသူေတြကို အၾကမ္းဖက္ၿဖိဳခြဲျခင္းဟာ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ကို ေဘဂ်င္းရဲ႕ ေထာက္ပံ့လိုမႈနဲ႔ ေဘဂ်င္း ကိုယ္တိုင္အေပၚ ဆိုးဆိုးဝါးဝါး ထင္ဟပ္လာမွာကို တရုတ္အစိုးရ ေၾကာက္တယ္"

"တရုတ္က အင္းဒီယနဲ႔အၿပိဳင္ ဗမာ့ဓာတ္ေငြ႔တူးေဖာ္ေရးလုပ္ငန္းေတြမွာ အႀကီးအက်ယ္ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံထားတယ္။ ဗမာႏိုင္ငံမွာ ေက်ာက္ျဖဴ ေရနက္ဆိပ္ကမ္းကိုလည္း တည္ေဆာက္ေနတယ္။ တရုတ္ႏိုင္ငံ ယူနန္ျပည္နယ္ရဲ႕ ၿမိဳ႕ေတာ္ ကူမင္းနဲ႔ ေက်ာက္ျဖဴေရ နက္ဆိပ္ကမ္းကို ကီလိုမီတာ ၁၉၅၀ ရွိတဲ့ အေဝးေျပးလမ္းမနဲ႔ ဆက္သြယ္ဖို႔ စီမံထားတယ္။"

အခုေဖာ္ျပလိုက္တဲ့ ကိုးကားခ်က္ေတြကိုၾကည့္လိုက္ရင္ ဗမာျပည္ရဲ႕အေျခအေနမွာ တရုတ္အစိုးရရဲ႕ အေရးပါမႈ ကို ေတြ႔ရမယ္။ ဗမာႏိုင္ငံရဲ႕တင္သြင္းကုန္ ၃၅%ဟာ တရုတ္ဆီကေနလာတယ္ ဆိုတဲ့အခ်က္က တရုတ္ရဲ႕ ၾသဇာ ဗမာစစ္အစိုးရေပၚ ရွိႏိုင္ပံုကို မီးေမာင္းထိုးျပ ေနတယ္။

ဒါဟာ စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေတြကို ခ်ဳပ္ေႏွာင္ဖို႔ အင္အားလံုေလာက္မႈရွိ/မရွိ က်ေနာ္တို႔မၾကာခင္ေတြ႔ရလိမ့္မယ္။ ေသခ်ာ တာတခုကေတာ့ စစ္အစိုးရ ေသမယ့္ရက္ကို လက္ခ်ိဳးေရေနၿပီ။ မၾကာခင္ ဒါမွမဟုတ္ ေနာင္အခါ ျပဳတ္က် လိမ့္မယ္။ ဗမာျပည္ရဲ႕ အျဖစ္ဆိုးက အလုပ္သ မားထုမွာ စစ္မွန္တဲ့ တျခားဦးတည္ရာ မရွိျဖစ္ေနျခင္းပဲ။ အလုပ္ သမားထုရဲ႕ လြတ္လပ္တဲ့အသံ မရွိျဖစ္ေနတယ္။ [ဖိႏွိပ္မႈေတြ၊ ဆင္းရဲ ၾကပ္တည္းမႈေတြေၾကာင့္ ဗမာလူထု ကအံုၾကြလာေပမယ့္ ေခါင္းေဆာင္မႈကို အရင္းရွင္နယ္ခ်ဲ႕လက္ေဝခံ စုၾကည္တို႔လို႔ ဘူဇႊာ အတိုက္အခံအမည္ခံ ဒီမိုကေရစီလိုလားသူ ေခါင္းစဥ္တပ္အုပ္စုက ရယူထားတယ္။ အလုပ္သမားထုလြတ္ေျမာက္ေရးအတြက္ တျခား စစ္မွန္တဲ့ ဆိုရွယ္လစ္ အင္အားစုေတြ ေခါင္းေဆာင္မႈမေပးႏိုင္ျခင္း ကိုရည္ညႊန္းေျပာဆိုပံုရတယ္။ -ဘာသာ ျပန္သူ] ။မီဒီယာေတြက စတာလင္ပံုစံ ဗမာ့အစိုးရေဟာင္း (မဆလ ေနဝင္းအစိုးရကို ရည္ညႊန္းၿပီး Stalinist Regime လို႔သံုးထားတယ္။ --ဘာသာျပန္ သူ) ရဲ႕ က်ရံႈးမႈေတြကို အသံုးခ်ၿပီး ဆိုရွယ္လစ္စနစ္ရဲ႕ စစ္မွန္တဲ့ အယူအဆေတြကို ပံုဖ်က္ၾကတယ္။ ဆိုရွယ္လစ္စနစ္အေပၚ ဒီလိုပံုဖ်က္ထားမႈေတြကို တိုက္ဖ်က္ ရလိမ့္မယ္။

အတိုက္အခံရဲ႕သေဘာသဘာဝ
----------------------------------

အစကေတာ့ ဒီလႈပ္ရွားမႈကိုဦးေဆာင္တဲ့ ရဟန္းပ်ိဳေတြကို ဗဟိုျပဳၿပီး လူထုကပူးေပါင္းပါလာတဲ့ ပံုစံပဲ။ ဒါေပမယ့္ သူတို႔မွာ ကိုယ္ပိုင္ႏိုင္ငံေရးအသံမရွိဘူး။ အဲဒီအခါ ေအာင္ဆန္းစုၾကည္ နဲ႔ NLD ဆီကို သူတို႔ဦးတည္သြား ၾကတယ္။ အက်ယ္ခ်ဳပ္ က်ခံထားရတဲ့အတြက္ အဲဒီမိန္းမဟာ လူထုလႈပ္ရွားမႈရဲ႕ "ေခါင္းေဆာင္" အျဖစ္ထြက္ ေပၚလာဖို႔ ကိုယ္က်င့္တရားဆိုင္ရာ အာဏာကို တည္ေဆာက္ထားႏိုင္ ခဲ့တယ္။ ("leader" ဆိုၿပီး အဖြင့္အပိတ္နဲ႔ ေခါင္းေဆာင္အစစ္မဟုတ္ေၾကာင္း ေထ့ထားတယ္။ --ဘာသာျပန္သူ)

က်ေနာ္တို႔ေသခ်ာဂရုစိုက္ရမယ့္အခ်က္က စုၾကည္နဲ႔ သူ႔ပါတီဟာ ဒီလႈပ္ရွားမႈကို အားေကာင္းေအာင္ လံု႔လစိုက္ ထုတ္သူေတြ မဟုတ္ဘူး ဆိုတာပဲ။ ဒီလႈပ္ရွားမႈဟာ လူထုရင္ဆိုင္ေနရတဲ့ အရွင္လတ္လတ္လူ႔ငရဲကို တံု႔ျပန္ ခ်က္တခုပဲ။ ဒီလႈပ္ရွားမႈအားေကာင္း လာေအာင္ အားထုတ္ႀကိဳးပမ္းျခင္း ဘာမွမလုပ္ခဲ့ေပမယ့္ ဒီလႈပ္ရွားမႈက ေန အျမတ္အထြက္ဆံုးကေတာ့ စုၾကည္ပဲျဖစ္လိမ့္မယ္။

ေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟာ ဗမာ့ "လြတ္လပ္ေရးသူရဲေကာင္းေတြ"ထဲကတေယာက္ရဲ႕ သမီးလည္းျဖစ္တယ္။ Financial Times ကေရးသားေဖာ္ျပခဲ့သလိုပဲ "ဗမာျပည္သူလူထု ပိုေကာင္းတဲ့အနာဂတ္ဖန္တီးဖို႔ စိတ္အား တက္ေစတဲ့ သက္ရွိသေကၤတ" အျဖစ္ သူမကို ပံုေဖာ္လာခဲ့ၾကတယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း တခ်ိဳ႕သမိုင္းအခ်က္အ လက္ေတြက သူ႔ရဲ႕ေနာက္ေၾကာင္း တေစ့တေစာင္း မီးေမာင္းထိုးျပ ႏိုင္တယ္။ သူ႔အေဖ (ေအာင္ဆန္း)က ဒုတိယကမၻာစစ္ကာလမွာ ဘရစ္တစ္(ရွ္)ကိုဆန္႔က်င္ဖို႔ (ဖက္ဆစ္)ဂ်ပန္နဲ႔ တကယ္ေပါင္း ခဲ့တယ္။ အဲဒီတုန္းက ေအာင္ဆန္းဘက္မွာ ေနဝင္းရွိခဲ့တယ္။ ေနဝင္းဆိုတာ ၁၉၆၂ အာဏာသိမ္းမႈကို ဦးေဆာင္ခဲ့သူ။ ဂ်ပန္ေတြစစ္ ရံႈးေတာ့ ဒီ "သူရဲေကာင္း" ၂ေယာက္ဟာ ဘက္ေျပာင္းၿပီး ဘရစ္တစ္(ရွ္)နဲ႔ေပါင္းခဲ့ျပန္တယ္။ ဒီလူႀကီးလူ ေကာင္း၂ေယာက္ရဲ႕ "နယ္ခ်ဲ႕စနစ္ဆန္႔က်င္ေရး" ဆိုပါေတာ့။ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာၾကာတဲ့ေနာက္မွေတာ့ ေအာင္ဆန္းရဲ႕သမီး စုၾကည္ကို နယ္ခ်ဲ႕ေပၚလစီရဲ႕ ကိရိယာအျဖစ္အသံုးခ်ေနတာ က်ေနာ္တို႔ေတြ႔ရတယ္။ ဒီတခါနယ္ခ်ဲ႕ကေတာ့ အေမရိကန္နယ္ခ်ဲ႕အရင္းရွင္စနစ္။

နယ္ခ်ဲ႕စနစ္နဲ႔ လက္ေဝခံမဟာဗ်ဴဟာသမားေတြရဲ႕ (လူထုအေပၚ) အဆိုးျမင္မႈကို Financial Times မွာ လတ္တေလာေဖာ္ျပခဲ့တဲ့ ေအာက္ပါေရးသားဆန္းစစ္ခ်က္မွာ ေတြ႔ႏိုင္တယ္။
"ေဟာင္ေကာင္စီးတီးတကၠသိုလ္က ႏိုင္ငံေရးသိပၸံပါေမာကၡ ေက်ာ္ရင္လိႈင္က အခုလိုေျပာတယ္။ လူထုရဲ႕ ေန႔စဥ္ ဘဝအခက္အခဲေတြ ေလ်ာ့ပါးသက္သာေစမယ့္ လက္ငင္း(ေရတို)လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြလိုမ်ိဳး လိုက္ေလ်ာ ခ်က္တခ်ိဳ႕ (အစိုးရဘက္ကေပးလိုက္မယ္ဆိုရင္) ဆႏၵျပမႈေတြရဲ႕ အရွိန္အဟုန္ကို ေလ်ာ့က်ေအာင္ လုပ္ပစ္ႏိုင္ တယ္။ လူေတြက အေျပာင္းအလဲကို ေတာင္းဆိုေနတယ္။ ဒီလို လူထုေတာင္းဆိုဆႏၵျပေနတာေတြ ၿငိမ္က်သြားေအာင္အလြယ္ဆံုးနည္းက လူထုစိတ္ထဲအေျပာင္းအလဲတခ်ိဳ႕ရွိလာၿပီ ခံစားလာေအာင္၊ ေနာင္ လည္း အေျပာင္းအလဲေတြဆက္ျဖစ္လာမွာပဲ ထင္သြားေအာင္ တစံုတရာလုပ္ျပဖို႔ပဲ" တဲ့။

အခုလက္ရွိ လူထုရဲ႕မေက်နပ္ခ်က္ အတိုင္းအဆေတြကိုၾကည့္လိုက္မယ္ဆိုရင္ ပိုၿပီးအေျခခံက်တဲ့ ႏိုင္ငံေရးအေျပာင္းအလဲ အတြက္ ကတိကဝတ္မေပးပဲ စီးပြားေရးဆိုင္ရာအနည္းအက်ဥ္းေလာက္ လုပ္ရံု ေလာက္နဲ႔ ဆႏၵျပမႈေတြကို မၿငိမ္းသက္ႏိုင္ေၾကာင္း ေတြ႔ရမယ္။ ဒါ့အျပင္ ႏိုင္ငံေရးတိုးတက္မႈျဖစ္ေစႏိုင္တဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေသာ ေစ့စပ္ေျပလည္မႈရဖို႔ဆိုရင္ ႏွစ္ဖက္လံုးမွာ အားေကာင္းတဲ့ေခါင္းေဆာင္ တေယာက္စီ ရွိဖို႔လို တယ္။ အဲဒီေခါင္းေဆာင္ေတြက အေလ်ွာ့ေပးသင့္တာအေလ်ွာ့ေပး ညွိႏိႈင္းဖို႔အဆင္သင့္ျဖစ္ေနၿပီး ကိုယ့္အုပ္စု ကိုယ္ ထိန္းႏိုင္ရမယ္ လို႔ ဘန္ေကာက္အေျခစိုက္ အေနာက္သံအမတ္၊ ဗမာ့အေရးေစာင့္ၾကည့္သူက ေျပာ တယ္။ (Financial Times, စက္တင္ဘာ ၅ရက္)

ဒီလို (ေဟာင္ေကာင္ကပါေမာကၡနဲ႔ အေနာက္သံအမတ္ဆိုသူေတြလို ဘူဇႊာပညာတတ္ နယ္ခ်ဲ႕အရင္းရွင္လက္ေဝခံေတြ) ေျပာစကားကို ဆန္းစစ္လိုက္ရင္ လိုေနတာ လုပ္ၿပီးၿပီ "ထင္ေစဖို႔" နဲ႔ "သူတို႔ သက္ဆိုင္ရာအုပ္စု" ကိုထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္ဖို႔ပဲ။ တကယ့္အေျပာင္းအလဲ မဟုတ္ဘူး။ လူထုရဲ႕ျပႆနာေတြ တကယ္ ေျပလည္ေစေရးမဟုတ္ဘူး။ (စစ္အစိုးရဘက္ နဲ႔ လူထုဘက္။ လူထုဘက္ကို ထိန္းခ်ဳပ္သူက စုၾကည္။ စစ္အစိုးရက အေျပာင္းအလဲေဖာ္ေဆာင္ေတာ့မယ္ထင္လာေအာင္ စုၾကည္က သူ႔အုပ္စုဝင္ ေတြျဖစ္တဲ့ ဆႏၵျပသူ ေတြကို လွည့္ဖ်ားလိုက္တယ္။--ဘာသာျပန္သူ)။ ဒါဟာ အထူးအဆန္းေတာ့မဟုတ္ဘူး။ စစ္ထိပ္ပိုင္းက သူတို႔အခြင့္ထူးေတြ လက္လႊတ္လိုက္ရမွာ ေၾကာက္တဲ့ အတြက္ ပါဝါကို ဆက္ကိုင္ထားခ်င္တယ္။ စစ္အုပ္စုကပဲ လက္ဝါးႀကီး အုပ္ထားတဲ့ အရင္းရွင္စနစ္ကို လိုလားတယ္။ ဒါမွသာ စစ္အုပ္စုက လူ႔အဖြဲ႔အစည္းရဲ႕ လူ႔မလိုင္အ လႊာအျဖစ္ဆက္ရွိႏိုင္မယ္။ (စုၾကည္ေခါင္းေဆာင္တဲ့) အတိုက္အခံဘက္က်ေတာ့ နယ္ခ်ဲ႕စနစ္ အက်ိဳးစီးပြားေတြနဲ႔ကိုက္ညီတဲ့ အရင္းရွင္စနစ္ကို လိုလားတယ္။ ဒီအေျခခံေပၚမွာရပ္တဲ့ ႏွစ္ဖက္လံုး (စစ္အုပ္စုနဲ႔ နယ္ခ်ဲ႕စနစ္ လက္ေဝခံ စုၾကည္တို႔လို ဘူဇႊာအုပ္စု) က လူထုတရပ္လံုးရဲ႕ အက်ိဳးစီးပြားအမွန္ကို ဆန္႔က်င္ၾက တယ္။

ဆိုရွယ္လစ္အျမင္
-------------------

၁၉၈၈တုန္းက စစ္မွန္ေသာ ေတာ္လွန္ေရးနဲ႔ ဆိုရွယ္လစ္အျမင္ရွိတဲ့ ခါင္းေဆာင္မႈသာေပးႏိုင္ခဲ့ရင္ လူထုလႈပ္ ရွားမႈက စစ္အာဏာရွင္စနစ္ ကိုၿဖိဳခ်ႏိုင္ခဲ့လိမ့္မယ္။ အေျဖက "ေစ်းကြက္" ဆိုတဲ့ထင္ေယာင္ထင္မွားျဖစ္မႈေတြ လူထုေခါင္းထဲ ရိုက္သြင္းဖို႔မဟုတ္ဘူး။ စစ္အုပ္စု မတရားသိမ္းယူထားတဲ့ ပါဝါကို လူထုအင္အားနဲ႔ ျပန္ရယူၿပီး စစ္မွန္တဲ့ အလုပ္သမား ၊လယ္သမားထုရဲ႕ ပါဝါနဲ႔ အစားထိုးရမွာ။ ဒီလိုလုပ္ရာမွာ ပုဂၢလိကပိုင္ျပဳျခင္း လုပ္စရာ မလိုဘူး။ ဒီမိုခေရစီနည္းက် ေရြးေကာက္ထားတဲ့ အဖြဲ႔ကေနတဆင့္ အလုပ္သမား၊ လယ္သမားထုရဲ႕ ဒီမိုခ ရက္တစ္(ခ္)ထိန္းခ်ဳပ္မႈေအာက္က စီမံကိန္းစီးပြားေရးစနစ္ျဖစ္ရမယ္။

အဲ့သလို ေခါင္းေဆာင္မႈ (စစ္မွန္ေသာ ေတာ္လွန္ေရးအျမင္၊ဆိုရွယ္လစ္အျမင္ရွိတဲ့ ေခါင္းေဆာင္မႈ) မရွိခဲ့တဲ့ အတြက္ အဲဒီအခ်ိန္က တည္းက ေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ သူ႔ပါတီက သူတို႔ရဲ႕ၾသဇာအာဏာကို တည္ေဆာက္လာ ခဲ့တယ္။ အခုေတာ့ လစ္ေနတဲ့ ေခါင္းေဆာင္မႈ ကြက္လပ္ ကိုဝင္ယူလာႏိုင္ၿပီ။ ဆိုေတာ့ ဗမာလူထုအေနနဲ႔ အင္မ တန္ႀကီးေလးတဲ့ တန္ဖိုးကိုေပးရမယ့္ သေဘာပဲ။ အခုလက္ရွိအာ ဏာရေနတဲ့ ေဖာက္ျပန္ပ်က္စီးေနတဲ့ စစ္အာ ဏာရွင္စနစ္ကို ေနာက္ဆံုးၿဖိဳခ်မွာ ဗမာလူထုရဲ႕ ထၾကြလႈပ္ရွားမႈပဲ။ ဒီလူထုလႈပ္ရွားမႈ ေက်ာေထာက္ ေနာက္ခံျပဳမႈနဲ႔အတူ ဘူဇႊာအတိုက္အခံအုပ္စု ပါဝါရလာလိမ့္မယ္။ အဲသလို ဘူဇႊာအတိုက္အခံေတြပါဝါရလာရင္ ပုဂၢလိကပိုင္ျပဳမႈေတြ ပိုအရွိန္ျမွင့္လုပ္လာလိမ့္မယ္။ ကမၻာ့ေစ်းကြက္ကို အတားအဆီးမရွိဖြင့္ႀကိဳလိမ့္မယ္။ (၂၀၀၇ တုန္းက ေရးခဲ့တဲ့ အခုေဆာင္းပါးထဲမွာ ပါသလိုပဲ ၂၀၁၅မွာ ဘူဇႊာအတိုက္အခံ စုၾကည္ေခါင္းေဆာင္တဲ့ NLD မဲအျပတ္အသတ္ႏိုင္ၿပီး အစိုးရဖြဲ႔ႏိုင္လာတယ္။ ပုဂၢလိကပိုင္ျပဳမႈေတြ ေနရာတကာမွာလုပ္လာတာ အထင္းသားပဲ။ ကမၻာ့အရင္းရွင္ေတြကို လာေစခ်င္တာ လည္း တပိုင္းေသေနၿပီ။ ဒီလို စုၾကည္နဲ႔ သူ႔ပါတီ စင္ေပၚ ေရာက္လာတာ လူထုလႈပ္ရွားမႈေတြကို နင္းတက္လာလို႔။ --ဘာသာျပန္သူ)။ ဗမာႏိုင္ငံရဲ႕ သယံဇာတအရင္း အျမစ္ေတြကို ျပည္ပ ပါဝါႀကီးႏိုင္ငံေတြက ခိုးယူခဲ့ၾကၿပီးၿပီ။ အထူးသျဖင့္ တရုတ္။ ဒီလို ခိုးယူမႈဟာ ေထာင္နဲ႔ခ်ီဆ ပြားမ်ားလာလိမ့္မယ္။ ဗမာလူထုဘဝေတာ့ ပိုေကာင္းလာဖို႔မရွိ။

တခ်ိန္ခ်ိန္မွာ ဗမာလူထုက ဘူဇႊာအတိုက္အခံေတြ ေၾကြးေၾကာ္မႈရဲ႕ အႏွစ္မဲ့ဗလာသက္သက္ကို ျမင္လာၾကလိမ့္ မယ္။ ေအာင္ဆန္း စုၾကည္ နဲ႔ သူ႔ပါတီလည္း လူေတြရဲ႕လိုလားႏွစ္သက္မႈကို ဆံုးရံႈးသြားလိမ့္မယ္။ (အခု ၂၀၁၈ ဆိုရင္ လူထုက စုၾကည္နဲ႔ သူ႔ပါတီရဲ႕ အႏွစ္ မဲ့ပံုကို ပိုပိုၿပီးသိျမင္လာၾကၿပီ။ --ဘာသာျပန္သူ)။ အဲသလိုအေျခ အေနမွာ စစ္မွန္တဲ့ဆိုရွယ္လစ္အင္အားစုက လူထုရဲ႕ ေထာက္ခံမႈကို ရလာႏိုင္ တယ္။ လုပ္ရမယ့္အလုပ္က စစ္မွန္တဲ့ဆိုရွစ္လစ္အင္အားစုကို တည္ေဆာက္ဖို႔ပဲ။

ဒီလိုတည္ေဆာက္တဲ့အလုပ္ကို အင္းဒီယနဲ႔ တရုတ္လိုမ်ိဳး အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံေတြရဲ႕ ျဖစ္ရပ္ေတြကေန ကူညီ ေပးႏိုင္တယ္။ အဲဒီ၂ႏိုင္ငံမွာ အားေကာင္းလွတဲ့ အလုပ္သမားလူတန္းစားရွိေနတယ္။ ဗမာဟာ အင္မတန္ေခတ္ ေနာက္က်န္ေနတဲ့အတြက္ လက္ရွိျပႆနာေတြရဲ႕ အေျဖကို ဗမာ့ပိုင္နက္အတြင္းမွာပဲ ရွာလို႔မေတြ႔ႏိုင္ဘူး။ ဗမာ ျပည္မွာ စစ္မွန္တဲ့ အလုပ္သမားထုဒီမိုခေရစီနဲ႔အတူ ခိုင္မာအားေကာင္းတဲ့ ဆိုရွယ္လစ္စနစ္တခု ေပၚေပါက္လာ ခဲ့ရင္ေတာင္ ျပင္းထန္တဲ့ႏိုင္ငံတကာဖိအားဒဏ္ေတြ ခံရႏိုင္တယ္။ ဆိုဗီယက္ျပည္ေထာင္စုမွာ တည္ရွိခဲ့တဲ့ ကနဦး အလုပ္သမားထုဒီမိုခေရစီဟာ (ရပ္ရွားမွာပဲ) တေနရာတည္းမွာပဲ ေတာ္လွန္ေရးေပၚေပါက္ခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ ၿပိဳကြဲခဲ့ ရတယ္။ ဗမာလည္း (ဗမာတႏိုင္ငံထဲ ေတာ္လွန္ေရးျဖစ္ရံုနဲ႔) ပိုေကာင္းလာဖို႔ မေမ်ွာ္လင့္ႏိုင္ဘူး။

ဗမာႏိုင္ငံရဲ႕လက္ရွိအေထြေထြအၾကပ္အတည္းကို ေအးရွဆိုရွယ္လစ္အဖြဲ႔ခ်ဳပ္အေနနဲ႔ တိုက္ပြဲဝင္မွ ေျဖရွင္းႏိုင္ မယ္။ ေအးရွဆိုရွယ္လစ္ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္အတြင္းမွာ ဗမာ့အလုပ္သမား၊ လယ္သမားထုဟာ သူတို႔ရဲ႕အခန္းက႑ကို ရွာေတြ႔လာမယ္။ လူထုကို အမွန္ေျပာဖို႔မာ့(ခ္)စစ္ ေတြမွာ တာဝန္ရွိတယ္။ ဗမာႏိုင္ငံက လက္ရွိအတိုက္ အခံနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ထင္ေယာင္ထင္မွားျဖစ္တဲ့ ေထာင္ေခ်ာက္ထဲ အက်ခံလို႔ မျဖစ္ဘူး။ က်ေနာ္တို႔အေနနဲ႔ ဗမာ လူထုရဲ႕ ျပင္းထန္တဲ့ေတာ္လွန္ေရးစိတ္ကို အသိအမွတ္ျပဳတယ္။ လူထုရဲ႕ အားတက္သေရာျဖစ္မႈ ေတြကို ေထာက္ခံတယ္။ ဒါေပမယ့္ က်ေနာ္တို႔အေနနဲ႔ ဗမာလူထုကို ေျပာရလိမ့္မယ္။ ဗမာလူထုရဲ႕ ကိုယ္ပိုင္အင္အား ကို အေျချပဳၿပီး၊ လူထုကိုယ္တိုင္ ပါဝါရယူျခင္း (အာဏာသိမ္းျခင္း)၊ ေအးရွေဒသတခုလံုးမွာ ရွိတဲ့အလုပ္သ မားထုေတြနဲ႔ ခ်ိတ္ဆက္ပူးေပါင္းျခင္းအားျဖင့္ သာ ေရရွည္ခံတဲ့အေျဖကို ေတြ႔ႏိုင္မွာျဖစ္ေၾကာင္း။

ဘာသာျပန္သူ = ေဆြသက္ေဇာ္