Για την Πέμπτη Διεθνή

Το κάλεσμα του προέδρου Τσάβες τον περασμένο Νοέμβρη, για τη δημιουργία μιας νέας επαναστατικής Διεθνούς, της Πέμπτης Διεθνούς, έχει προκαλέσει έντονες συζητήσεις στο εργατικό κίνημα της Λατινικής Αμερικής και σε παγκόσμιο επίπεδο. Δεν είναι δυνατό οι μαρξιστές να παραμείνουν αμέτοχοι σε αυτό το ζήτημα. Ποια θα πρέπει να είναι η στάση μας;

Η πρώτη ερώτηση που θα πρέπει να απαντηθεί, είναι αν χρειαζόμαστε μια Διεθνή. Ο μαρξισμός ή είναι διεθνιστικός ή δεν υπάρχει. Ήδη από τις απαρχές του κινήματός μας, στις σελίδες του Κομμουνιστικού Μανιφέστου, οι Μαρξ και Ένγκελς έγραφαν: «Οι προλετάριοι δεν έχουν πατρίδα».
Ο διεθνισμός του Μαρξ και του Ένγκελς δεν ήταν ένα καπρίτσιο, ή το αποτέλεσμα συναισθηματισμού. Προέκυπτε από το γεγονός, ότι ο καπιταλισμός αναπτύσσεται ως παγκόσμιο σύστημα: από τις διαφορετικές εθνικές οικονομίες και αγορές προκύπτει ένα σύστημα μοναδικό, αδιαίρετο και αλληλοεξαρτώμενο- η παγκόσμια αγορά.

Σήμερα η πρόβλεψη αυτή των ιδρυτών του μαρξισμού έχει επαληθευτεί πανηγυρικά. Η απόλυτη κυριαρχία της παγκόσμιας αγοράς είναι το πιο αποφασιστικό γεγονός της εποχής μας. Καμία χώρα, ανεξαρτήτως μεγέθους και δύναμης -ούτε οι ΗΠΑ, ούτε η Κίνα ή η Ρωσία- δεν μπορεί να ξεφύγει από την παντοδύναμη έλξη της παγκόσμιας αγοράς. Αυτό, ήταν και εν μέρει ένας λόγος για την κατάρρευση της ΕΣΣΔ.

Η Πρώτη και η Δεύτερη Διεθνής

Η Κομμουνιστική Λίγκα ήταν από την αρχή μια διεθνής οργάνωση. Ωστόσο, ο σχηματισμός της Διεθνούς Ένωσης Εργατών (της Πρώτης Διεθνούς) το 1864 αποτέλεσε ένα ποιοτικό βήμα προς τα εμπρός. Το ιστορικό καθήκον της Πρώτης Διεθνούς ήταν να θέσει τις βασικές αρχές, το πρόγραμμα, τη στρατηγική και τις τακτικές του επαναστατικού μαρξισμού σε παγκόσμια βάση. Ωστόσο, στις απαρχές της, η Διεθνής Ένωση Εργατών δεν ήταν μια μαρξιστική Διεθνής, αλλά μια εξαιρετικά ετερόκλητη οργάνωση, αποτελούμενη από Βρετανούς ρεφορμιστές τρειντγιουνιονιστές, Γάλλους Προυντονιστές, Ιταλούς οπαδούς του Ματσίνι, αναρχικούς κλπ. Συνδυάζοντας σταθερότητα στις αρχές με μεγάλη ευελιξία στην τακτική, σταδιακά ο Μαρξ και ο Ένγκελς κέρδισαν την πλειοψηφία.

Η Διεθνής Ένωση Εργατών κατάφερε να θέσει τα θεωρητικά θεμέλια για μια γνήσια επαναστατική Διεθνή. Αλλά δεν υπήρξε ποτέ μια αληθινά μαζική εργατική Διεθνής. Αποτελούσε περισσότερο μια προσδοκία για το μέλλον. Η Σοσιαλιστική Διεθνής (η Δεύτερη) ιδρύθηκε το 1889 και συνέχισε από εκεί που σταμάτησε η Πρώτη. Αντίθετα με την τελευταία, η Δεύτερη Διεθνής ξεκίνησε ως μια μαζική Διεθνής που συγκέντρωνε και οργάνωνε εκατομμύρια εργατών. Συγκέντρωνε μαζικά κόμματα και συνδικάτα σε Γερμανία, Γαλλία, Βρετανία, Βέλγιο και αλλού. Επιπλέον, υποστήριζε, τουλάχιστον στα λόγια, τον επαναστατικό μαρξισμό. Το μέλλον του παγκόσμιου σοσιαλισμού φαινόταν να είναι εγγυημένο.

Ωστόσο, η «ατυχία» της Δεύτερης Διεθνούς, ήταν ότι δημιουργήθηκε σε μια μακρά περίοδο καπιταλιστικής ανόδου. Αυτή άφησε το στίγμα της στη ψυχολογία του ηγετικού στρώματος των σοσιαλδημοκρατικών κομμάτων και συνδικάτων. Η περίοδος μεταξύ 1871 και 1914, ήταν η χρυσή εποχή της σοσιαλδημοκρατίας. Στη βάση μιας μακράς περιόδου οικονομικής ανάπτυξης, ήταν δυνατό για τον καπιταλισμό να κάνει ορισμένες παραχωρήσεις στην εργατική τάξη, ή πιο σωστά, στο ανώτερο στρώμα της.

Ο σχηματισμός μιας πολυάριθμης κάστας από ηγέτες συνδικάτων, γραφειοκράτες των κομμάτων και κοινοβουλευτικούς καριερίστες οδήγησε σε μια διαδικασία εκφυλισμού, κατά την οποία η γραφειοκρατία αποχωριζόταν ολοένα και περισσότερο από τις μάζες και τα μέλη του κόμματος. Σταδιακά, σχεδόν ανεπαίσθητα, οι επαναστατικοί στόχοι χάθηκαν από το προσκήνιο. Η ηγεσία απορροφήθηκε σιγά σιγά από την καθημερινή ρουτίνα του κοινοβουλευτισμού ή της συνδικαλιστικής δράσης. Εντέλει, εφευρέθηκαν νέες θεωρίες για να δικαιολογήσουν την εγκατάλειψη των αρχών.

Αυτή ήταν η υλική βάση για τον εθνικό-ρεφορμιστικό εκφυλισμό της Δεύτερης (Σοσιαλιστικής) Διεθνούς, ο οποίος εκτέθηκε με βάναυσο τρόπο το 1914, όταν οι ηγέτες της Διεθνούς ψήφισαν υπέρ των δαπανών πολέμου και υποστήριξαν τη «δική» τους αστική τάξη, στην ιμπεριαλιστική σφαγή του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου.

Η Τρίτη Διεθνής

Η Τρίτη (Κομμουνιστική) Διεθνής βρισκόταν σε ένα ποιοτικά υψηλότερο επίπεδο από τις προκατόχους της. Όπως η Διεθνής Ένωση Εργατών, στο υψηλότερο σημείο της ανάπτυξής της, υποστήριζε ένα ξεκάθαρο επαναστατικό, διεθνιστικό πρόγραμμα. Όπως η Δεύτερη Διεθνής, είχε μια μαζική βάση εκατομμυρίων. Για άλλη μια φορά, φάνηκε ότι το μέλλον της παγκόσμιας επανάστασης βρισκόταν σε καλά χέρια.

Υπό την ηγεσία των Λένιν και Τρότσκι, η Κομμουνιστική Διεθνής διατήρησε μια σωστή γραμμή. Ωστόσο, η απομόνωση της Ρώσικης Επανάστασης σε συνθήκες τρομερής υλικής και πολιτισμικής οπισθοδρόμησης προκάλεσε το γραφειοκρατικό εκφυλισμό της Επανάστασης. Η γραφειοκρατική φράξια στην οποία ηγήθηκε ο Στάλιν πήρε το πάνω χέρι, και ειδικά μετά το θάνατο του Λένιν το 1924.

Ο Λέον Τρότσκι και η Αριστερή Αντιπολίτευση προσπάθησαν να υπερασπιστούν τις παραδόσεις του Οκτώβρη, τις λενινιστικές παραδόσεις της εργατικής δημοκρατίας και του προλεταριακού διεθνισμού ενάντια στη σταλινική αντίδραση. Αλλά αγωνίζονταν ενάντια στο ρεύμα. Οι Ρώσοι εργάτες είχαν εξαντληθεί λόγω των πολλών χρόνων πολέμου, επανάστασης και εμφυλίου πολέμου. Από την άλλη, καθώς η γραφειοκρατία αποκτούσε ολοένα και περισσότερη αυτοπεποίθηση, απομάκρυνε τους εργάτες από τη διοίκηση και κατέλαβε το Κόμμα.

Μετά την ασθένεια του Λένιν και το θάνατο του, η γραφειοκρατία υπό το Στάλιν και το Μπουχάριν, στράφηκε δεξιά, συμφιλιώθηκε με τους κουλάκους και με άλλα καπιταλιστικά στοιχεία μέσα στη Ρωσία και προσπάθησε να σχηματίσει συμμαχίες με τα δήθεν προοδευτικά αστικά στοιχεία στις αποικιακές χώρες (όπως ο Τσιανγκ Κάι Σεκ στην Κίνα) και την Εργατική γραφειοκρατία στη Δύση (η Άγγλο-Σοβιετική Επιτροπή). Οι οπορτουνιστικές πολιτικές οδήγησαν στην αιματηρή ήττα της κινέζικης επανάστασης και την απώλεια μιας επαναστατικής ευκαιρίας στη Βρετανία το 1926 και το πιο σημαντικό, στη Γερμανία το 1923.

Με την κάθε ήττα της διεθνούς επανάστασης, οι σοβιετικοί εργάτες απογοητεύονταν και έχαναν το ηθικό τους ολοένα και περισσότερο, ενώ η γραφειοκρατία και η σταλινική φράξια μέσα στο κόμμα αποκτούσε νέα δύναμη και περισσότερη αυτοπεποίθηση. Μετά την ήττα της Αριστερής Αντιπολίτευσης του Τρότσκι το 1927, ο Στάλιν έχοντας ήδη προβλήματα με την πολιτική υπέρ των κουλάκων που ακολουθούσε, απομακρύνθηκε από τον Μπουχάριν και κινήθηκε προς την αριστερίστικη τακτική της υποχρεωτικής κολεκτιβοποίησης στη Ρωσία και συγχρόνως επέβαλλε στη Διεθνή (την Κομιντέρν) την παρανοϊκή πολιτική της «Τρίτης περιόδου».

Ο Τρότσκι και οι υποστηρικτές του, οι Μπολσεβίκοι-Λενινιστές, διαγράφηκαν από το Κομμουνιστικό Κόμμα και τη Διεθνή. Συκοφαντήθηκαν, διώχθηκαν, φυλακίστηκαν και δολοφονήθηκαν. Ο Στάλιν χάραξε μια αιματηρή γραμμή μεταξύ της γραφειοκρατίας που σφετερίστηκε και πρόδωσε την Οκτωβριανή Επανάσταση και των Τροτσκιστών, που πάλεψαν για την υπεράσπιση των γνήσιων ιδεών του Μπολσεβικισμού-Λενινισμού.

Η Διεθνής Αριστερή Αντιπολίτευση

Το τρομερό δυναμικό της Τρίτης Διεθνούς καταστράφηκε από την άνοδο του σταλινισμού στη Ρωσία. Ο σταλινικός εκφυλισμός της Σοβιετικής Ένωσης κατέστρεψε τις ακόμα ανώριμες ηγεσίες των Κομμουνιστικών Κομμάτων στο εξωτερικό. Ενώ οι Λένιν και Τρότσκι αντιμετώπιζαν τη διεθνή εργατική επανάσταση ως τη μόνη δικλείδα ασφαλείας για το μέλλον της ρωσικής επανάστασης και του σοβιετικού κράτους, ο Στάλιν και οι υποστηρικτές του αδιαφόρησαν για την παγκόσμια επανάσταση. Η «θεωρία» του σοσιαλισμού σε μία χώρα εξέφρασε τον στενό εθνικό περιορισμό της αντίληψης της γραφειοκρατίας, η οποία αντιμετώπιζε την Κομμουνιστική Διεθνή απλώς ως ένα όργανο εξωτερικής πολιτικής της Μόσχας.

Το χειρότερο αποτέλεσμα της πολιτικής αυτής ήταν η ήττα στη Γερμανία. Ο Τρότσκι έκανε εκκλήσεις για τη δημιουργία ενός Ενιαίου Μετώπου μεταξύ Κομμουνιστών και Σοσιαλδημοκρατών εργατών ενάντια στη ναζιστική απειλή. Αλλά οι προειδοποιήσεις του Τρότσκι δεν εισακούστηκαν. Η γερμανική εργατική τάξη διαιρέθηκε στα δύο. Η παρανοϊκή πολιτική του «σοσιαλφασισμού» διαίρεσε και παρέλυσε το παντοδύναμο γερμανικό εργατικό κίνημα, και επέτρεψε την άνοδο του Χίτλερ στην εξουσία το 1933.

Η ήττα της γερμανικής εργατικής τάξης το 1933, που προέκυψε από την άρνηση του Κομμουνιστικού Κόμματος να προτείνει τη δημιουργία Ενιαίου Μετώπου στους εργάτες, που υποστήριζαν τη σοσιαλδημοκρατία, ήταν ένα σημείο καμπής. Ο Τρότσκι έφτασε στο συμπέρασμα, ότι μια Διεθνής που ήταν ανίκανη να αντιδράσει μπροστά σε μια τέτοια ήττα, ήταν νεκρή και ήταν ανάγκη να δημιουργηθεί μια νέα επαναστατική Διεθνής. Η Ιστορία απέδειξε την ορθότητα του. Το 1943, έχοντας χρησιμοποιηθεί κυνικά ως όργανο εξωτερικής πολιτικής της Μόσχας από το Στάλιν, η Κομμουνιστική Διεθνής θάφτηκε με ατιμωτικό τρόπο. Χωρίς καν τη σύγκλιση συνεδρίου. Η πολιτική και οργανωτική κληρονομιά του Λένιν υπέστη ένα σοβαρό πλήγμα για μια ολόκληρη ιστορική περίοδο.

Η Τέταρτη Διεθνής

Υπό τις πιο δύσκολες συνθήκες στην εξορία, κάτω από την σταλινική συκοφάντηση και τη δίωξη από την ΓκεΠεΟυ, ο Τρότσκι προσπάθησε να συγκεντρώσει ξανά τις μικρές δυνάμεις που παρέμεναν πιστές στις παραδόσεις του Μπολσεβικισμού και της Οκτωβριανής Επανάστασης. Δυστυχώς, πολλοί από τους διαδόχους της Αντιπολίτευσης αποπροσανατολίστηκαν και απογοητεύτηκαν, εξαιτίας και του μικρού αριθμού τους, κάνοντας πολλά λάθη, σεχταριστικού χαρακτήρα. Αυτό αντικατοπτρίστηκε σε μεγάλο βαθμό στην απομόνωση των Τροτσκιστών από το μαζικό κίνημα. Ο σεχταρισμός αυτός φαίνεται ακόμα και σήμερα σε πολλές οργανώσεις που υποστηρίζουν ότι αντιπροσωπεύουν τον Τροτσκισμό, αλλά έχουν αποτύχει να καταλάβουν ακόμα και τις πιο βασικές ιδέες που υποστήριζε ο Τρότσκι.

Ο Τρότσκι ίδρυσε την 4η Διεθνή το 1938 στη βάση μιας ισχυρής προοπτικής. Αλλά, η προοπτική αυτή δεν επιβεβαιώθηκε από την ιστορία. Η δολοφονία του Τρότσκι από ένα δολοφόνο του Στάλιν το 1940, έδωσε ένα μοιραίο χτύπημα στο κίνημα. Οι υπόλοιποι ηγέτες της Τέταρτης Διεθνούς δε μπόρεσαν να σταθούν στα καθήκοντα που τους έθεσε η ιστορία. Επαναλάμβαναν τα λόγια του Τρότσκυ, χωρίς να καταλαβαίνουν τις μεθόδους του. Έτσι, έκαναν σοβαρά λάθη που οδήγησαν σε ναυάγιο την Τέταρτη Διεθνή. Η ηγεσία της αποδείχτηκε παντελώς ανίκανη να καταλάβει την νέα κατάσταση που διαμορφώθηκε μετά το 1945. Η διάσπαση και ο πολυκερματισμός του τροτσκιστικού κινήματος, έχει τις ρίζες του σε αυτή την περίοδο.

Δεν είναι δυνατόν εδώ να υπεισέλθουμε σε περισσότερες λεπτομέρειες σχετικά με τα λάθη της τότε ηγεσίας της Τέταρτης Διεθνούς, αλλά αρκεί να θυμίσουμε, ότι οι Μαντέλ, Κάννον κλπ, έχασαν τα ερείσματά τους μετά τον πόλεμο και αυτό οδήγησε σε πλήρη εγκατάλειψη του πραγματικού μαρξισμού. Η λεγόμενη Τέταρτη Διεθνής εκφυλίστηκε μετά το θάνατο του Τρότσκι σε μια οργανικά μικροαστική σέχτα. Δεν είχε τίποτα κοινό με τις ιδέες του ιδρυτή της, ή με την πραγματική τάση του μπολσεβικισμού-λενινισμού. Η σεχταριστική στάση των ψευδο-τροτσκιστικών σεχτών προς την Μπολιβαριανή Επανάσταση είναι ένα ιδιαίτερα γελοίο παράδειγμα αυτού του γεγονότος.

Η Δεύτερη και η Τρίτη Διεθνείς εκφυλίστηκαν σε ρεφορμιστικές οργανώσεις, αλλά τουλάχιστον είχαν μαζική απήχηση. Ο Τρότσκι, στην εξορία, δεν είχε μια μαζική οργάνωση, αλλά είχε ένα σωστό πρόγραμμα και πολιτική και μια ξεκάθαρη παρουσία. Τον εκτιμούσαν οι εργαζόμενοι σε όλο τον κόσμο και άκουγαν τις ιδέες του. Σήμερα η λεγόμενη Τέταρτη Διεθνής δεν υφίσταται ως οργάνωση. Αυτοί που μιλούν στο όνομά της (και δεν είναι λίγοι) δεν έχουν ούτε τις μάζες, ούτε τις σωστές ιδέες, ούτε καν μια ξεκάθαρη παρουσία. Έτσι, όλες οι συζητήσεις για την ανασύσταση της Τέταρτης Διεθνούς σε αυτή τη βάση αποκλείονται απολύτως.

Το κίνημα έχει υποχωρήσει

Ο Λένιν ήταν πάντα ειλικρινής. Σλόγκαν του ήταν: πάντα να λες τα πράγματα με το όνομα τους. Μερικές φορές, η αλήθεια είναι δυσάρεστη, ωστόσο πρέπει να λέγεται πάντα. Η αλήθεια είναι ότι, λόγω ενός συνδυασμού παραγόντων, αντικειμενικών και υποκειμενικών, το επαναστατικό κίνημα έχει υποχωρήσει, και οι δυνάμεις του πραγματικού Μαρξισμού αποτελούν μια μικρή μειοψηφία. Αυτή είναι η αλήθεια, και όποιος την αρνείται απλώς εξαπατά τον εαυτό του και τους άλλους.

Δεκαετίες οικονομικής ανάπτυξης στις προηγμένες καπιταλιστικές χώρες έχουν οδηγήσει σε έναν άνευ προηγουμένου εκφυλισμό των μαζικών οργανώσεων της εργατικής τάξης. Έχει απομονωθεί το επαναστατικό ρεύμα, το οποίο παντού έχει περιορισθεί σε μια μικρή μειοψηφία. Η κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης, συνέβαλε στη σύγχυση και τον αποπροσανατολισμό στο κίνημα, και έθεσε το τελικό χτύπημα για τον εκφυλισμό των σταλινικών πρώην ηγετών, πολλοί από τους οποίους πέρασαν στο στρατόπεδο της καπιταλιστικής αντίδρασης.

Πολλοί έχουν βγάλει απαισιόδοξα συμπεράσματα από αυτό. Σε εκείνους πρέπει να πούμε: δεν είναι η πρώτη φορά που έχουμε αντιμετωπίσει δυσκολίες, και δεν φοβόμαστε τέτοιες δυσκολίες. Εμείς διατηρούμε ακλόνητη εμπιστοσύνη στην ορθότητα του μαρξισμού, στο επαναστατικό δυναμικό της εργατικής τάξης και στην τελική νίκη του σοσιαλισμού. Η παρούσα κρίση αποκαλύπτει τον αντιδραστικό ρόλο του καπιταλισμού, και θέτει στην ημερήσια διάταξη τη δημιουργία του διεθνούς σοσιαλισμού. Παρατηρούμε την αρχή μιας νέας επανένωσης των δυνάμεων σε διεθνές επίπεδο. Αυτό που χρειάζεται είναι να δώσουμε σε αυτή την επανένωση οργανωμένη έκφραση και ένα σαφές πρόγραμμα, προοπτική και πολιτική.

Το καθήκον με το οποίο είμαστε αντιμέτωποι είναι περίπου ανάλογο με αυτό που αντιμετώπισε ο Μαρξ και ο Ένγκελς κατά τη στιγμή της ίδρυσης της πρώτης Διεθνούς. Όπως εξηγήσαμε ανωτέρω, η οργάνωση αυτή δεν ήταν ομοιογενής, αλλά αποτελούταν από πολλές και διαφορετικές τάσεις. Ωστόσο, ο Μαρξ και ο Ένγκελς δεν αποθαρρύνθηκαν από αυτό. Συμμετείχαν στο κίνημα για τη δημιουργία μιας εργατικής Διεθνούς και εργάστηκαν υπομονετικά για να της παράσχουν μια επιστημονική ιδεολογία και πρόγραμμα.

Αυτό που ξεχωρίζει τη Διεθνή Μαρξιστική Τάση (IMT), από όλες τις άλλες τάσεις που ισχυρίζονται, ότι είναι τροτσκιστικές είναι, αφενός, η επίπονη στάση μας στη θεωρία, και αφετέρου, η προσέγγισή μας προς τις μαζικές οργανώσεις. Σε αντίθεση με όλες τις άλλες ομάδες, έχουμε ως σημείο εκκίνησης μας το γεγονός ότι, όταν η εργατική τάξη τεθεί σε κίνηση, δεν θα στραφεί σε κάποια μικρή ομάδα στο περιθώριο του εργατικού κινήματος. Στο ιδρυτικό έγγραφο του κινηματός μας ο Μαρξ και ο Ένγκελς εξήγησε:

"Ποια είναι η σχέση των κομμουνιστών προς τους προλετάριους γενικά;
«Οι κομμουνιστές δεν αποτελούν κανένα ιδιαίτερο κόμμα απέναντι στ' άλλα εργατικά κόμματα.»
«Δεν έχουν συμφέροντα που ξεχωρίζουν από τα συμφέροντα του προλεταριάτου στο σύνολο του.»
«Δεν διακηρύσσουν κάποιες ιδιαίτερες αρχές, που σύμφωνα μ' αυτές θα ήθελαν να πλάσουν το προλεταριακό κίνημα.»
«Οι κομμουνιστές διαφέρουν από τα άλλα προλεταριακά κόμματα μονάχα κατά τούτο: ότι από τη μια μεριά, στους διάφορους εθνικούς αγώνες των προλετάριων τονίζουν και προβάλλουν τα συμφέροντα που είναι κοινά σ' όλο το προλεταριάτο κι ανεξάρτητα από την εθνότητα. Και από την άλλη, ότι στις διάφορες βαθμίδες ανάπτυξης του αγώνα ανάμεσα στο προλεταριάτο και την αστική τάξη, εκπροσωπούν πάντα τα συμφέροντα του κινήματος στο σύνολο του.»
«Στην πράξη, λοιπόν, οι κομμουνιστές είναι το πιο αποφασιστικό τμήμα των εργατικών κομμάτων όλων των χωρών, το τμήμα που τα κινεί πάντα προς τα μπρος. Θεωρητικά, πλεονεκτούν από την υπόλοιπη μάζα του προλεταριάτου με τη σωστή αντίληψη για τις συνθήκες, την πορεία και τα γενικά αποτελέσματα του προλεταριακού κινήματος.»
(Μαρξ και Ένγκελς, Μανιφέστο του Κομμουνιστικού Κόμματος, Προλετάριοι και κομμουνιστές)

Τι συμπέρασμα πρέπει να αντλήσουμε από αυτό; Μόνο αυτό: ότι οι πραγματικοί μαρξιστές δεν πρέπει να διαχωρίζονται από τις μαζικές οργανώσεις. Το δίλημμα της εποχής έγκειται, στο ότι η σοσιαλδημοκρατική ηγεσία του εργατικού κινήματος έχει συνθηκολογήσει με τους αστούς, στραγγαλίζοντας τις φιλοδοξίες των εργαζομένων, αλλά εξακολουθεί να διατηρεί μαζική υποστήριξη σε πολλές χώρες. Είναι πολύ εύκολο να κηρύξουμε την επίσημη ηγεσία εκφυλισμένη. Ωστόσο, ο στόχος είναι να δημιουργηθεί μια εναλλακτική λύση.

Η Διεθνής δεν θα δημιουργηθεί με μια απλή διακήρυξη. Θα οικοδομηθεί μόνο στη βάση των γεγονότων, όπως η Κομμουνιστική Διεθνής χτίστηκε με βάση την εμπειρία των μαζών κατά τη θυελλώδη περίοδο του 1914-1920. Τα γεγονότα και πάλι τα γεγονότα είναι αυτά που είναι απαραίτητα, για την εκπαίδευση των μαζών στην αναγκαιότητα ενός επαναστατικού μετασχηματισμού της κοινωνίας. Αλλά εκτός από τα γεγονότα, πρέπει να δημιουργήσουμε μια οργάνωση με σαφείς ιδέες και στέρεες ρίζες στις μάζες σε παγκόσμια κλίμακα.

Πώς να υπερασπιστούμε τη βενεζολάνικη επανάσταση

Στην ομιλία του στο Καράκας, ο Πρόεδρος Τσάβες σημείωσε, ότι όλες οι προηγούμενες Διεθνείς αρχικά είχαν τη βάση τους στην Ευρώπη, αντικατοπτρίζοντας τους ταξικούς αγώνες στην Ευρώπη εκείνη την περίοδο, αλλά σήμερα το επίκεντρο της παγκόσμιας επανάστασης είναι η Λατινική Αμερική, και κυρίως η Βενεζουέλα. Είναι αδιαμφισβήτητο γεγονός ότι, τουλάχιστον προς το παρόν, η επανάσταση στη Λατινική Αμερική έχει προχωρήσει περισσότερο από οπουδήποτε αλλού παγκοσμίως. Η IMT εξήγησε την προοπτική αυτή 10 χρόνια πριν, και επιβεβαιώθηκε από τα γεγονότα.

Δηλώνοντας αυτό το αδιαμφισβήτητο γεγονός, ο Τσάβες δεν αρνήθηκε την ύπαρξη επαναστατικού δυναμικού στον υπόλοιπο κόσμο, ακόμα και στην Ευρώπη και τη Βόρεια Αμερική. Αντιθέτως, έκανε συνεχόμενες εκκλήσεις στους εργαζόμενους και τη νεολαία των χωρών αυτών να συμμετάσχουν στο κίνημα για τη σοσιαλιστική επανάσταση. Έκανε έκκληση άμεσα στους εργαζόμενους, τους φτωχούς και τους Αφροαμερικάνους των ΗΠΑ να υποστηρίξουν την βενεζολάνικη επανάσταση. Η πολιτική αυτή δεν έχει τίποτα κοινό με την αντιδραστική δημαγωγία του «Τρίτου Κόσμου» που προσπαθεί να διαχωρίσει τη «Λατινική Αμερική» από τα «βορειοαμερικανάκια». Είναι η φωνή του αληθινού διεθνισμού, που καιρό πριν έδωσε το σύνθημα: «Προλετάριοι όλων των χωρών ενωθείτε».

Ο ιμπεριαλισμός είναι αναγκασμένος να θέσει τέλος στις επαναστατικές διαδικασίες που λαμβάνουν χώρα στη Λατινική Αμερική. Η Βενεζουέλα είναι η αδιαμφισβήτητη πρωτοπόρος στις διαδικασίες αυτές και οι διεθνιστικές πολιτικές του Τσάβες και οι συνεχείς του εκκλήσεις για την παγκόσμια επανάσταση αποτελούν σημείο αναφοράς, για όλους όσοι αγωνίζονται ενάντια στον ιμπεριαλισμό παγκοσμίως.

Η επανάσταση στη Βενεζουέλα αποτελεί ένα θανάσιμο κίνδυνο για τις άρχουσες τάξεις σε ολόκληρη την Αμερική. Αυτό εξηγεί γιατί ο αμερικανικός ιμπεριαλισμός έχει λάβει νέα μέτρα για να ελέγξει την κατάσταση: την εγκατάσταση επτά στρατιωτικών βάσεων στην Κολομβία, το πραξικόπημα στην Ονδούρας και τέλος, τη συμφωνία για εγκατάσταση νέων βάσεων στον Παναμά, περικυκλώνοντας τη Βενεζουέλα με αμερικανικές στρατιωτικές δυνάμεις.

Για την βενεζολάνικη επανάσταση, ο διεθνισμός δεν είναι ένα δευτερεύον ζήτημα αλλά ένα θέμα ζωής και θανάτου. Σε τελική ανάλυση, ο μόνος τρόπος να παραλύσει το χέρι του αμερικάνικου ιμπεριαλισμού, είναι να χτιστεί ένα ισχυρό μαζικό κίνημα παγκοσμίως που θα υπερασπιστεί την επανάσταση. Είναι σημαντικό να χτιστεί το κίνημα αυτό στη Λατινική Αμερική, αλλά είναι πολύ πιο σημαντικό να χτιστεί και στη Βόρεια Αμερική. Αυτός είναι ο λόγος που η ΔMT δημιούργησε και υποστήριξε τη διεθνή καμπάνια «Κάτω τα χέρια από τη Βενεζουέλα». Η καμπάνια αυτή έχει κάνει πολλά, για να κινητοποιήσει την κοινή γνώμη στην υπεράσπιση της Βενεζολάνικης επανάστασης. Ανάμεσα σε αυτά, αξίζει να αναφερθεί η ομόφωνη υπερψήφιση από τα Βρετανικά συνδικάτα ψηφίσματος υπεράσπισης της Βενεζολάνικης Επανάστασης, καθώς και η μαζική συγκέντρωση 5000 νεολαίων και συνδικαλιστών στη Βιέννη στην ομιλία του Προέδρου Τσάβες.

Από ένα μικρό ξεκίνημα, τώρα έχουμε παρουσία σε περισσότερες από 40 χώρες. Είναι μεγάλο επίτευγμα, αλλά είναι μόνο η αρχή. Αυτό που χρειάζεται είναι περισσότερο από μια καμπάνια αλληλεγγύης. Αυτό που χρειάζεται, είναι μια επαναστατική διεθνής, ενάντια στον ιμπεριαλισμό και τον καπιταλισμό, για το σοσιαλισμό και σε υπεράσπιση της επανάστασης στη Βενεζουέλα. Αυτό που χρειάζεται είναι μια γνήσια, παγκόσμια, επαναστατική Διεθνής.

Ρεφορμισμός ή επανάσταση;

Η συμφωνία του Καράκας (El compromiso de Caracas), βασίστηκε στην ιδέα ενός παγκόσμιου αγώνα ενάντια στον ιμπεριαλισμό και τον καπιταλισμό, για το σοσιαλισμό. Αυτή είναι μια επαρκής βάση για να ενώσει τις πιο μαχητικές ομάδες του διεθνούς εργατικού κινήματος. Ωστόσο, οφείλουμε να παρατηρήσουμε, ότι αυτή η έκκληση αντιμετωπίσθηκε με μία ανάμεικτη αντίδραση, ακόμα και μεταξύ μερικών από τους ηγέτες, που ήταν παρόντες στο Συνέδριο του PSUV. Οι ρεφορμιστές και οι σοσιαλδημοκράτες δεν ικανοποιήθηκαν με την επιμονή του Προέδρου, ότι η Πέμπτη Διεθνής δεν πρέπει να είναι απλώς αντί-ιμπεριαλιστική, αλλά και αντί-καπιταλιστική και σοσιαλιστική. Αυτό αναστάτωσε πολλούς παρευρισκόμενους. Ορισμένοι από τους παρόντες εκπροσώπους κατά το Συνέδριο της Αριστεράς στο Καράκας, εναντιώθηκαν σε αυτήν την έκκληση, με το επιχείρημα, ότι έχουμε ήδη το «Φόρουμ του Σάο Πάολο» και ότι μια τέτοια Διεθνής, δεν πρέπει να είναι ανοιχτά αντί-καπιταλιστική.

Οι διάφορες συνεδριάσεις του «Φόρουμ του Σάο Πάολο» δείχνουν τα όρια των εκδηλώσεων αυτών, οι οποίες αποδείχθηκε, ότι δεν είναι τίποτε περισσότερο από ένα απλό χώρο συζητήσεων: ένας χώρος όπου κάθε είδους ρεφορμιστές συγκεντρώνονται για να παραπονεθούν για τις αδικίες του καπιταλισμού, αλλά που ποτέ δεν προσφέρουν μια επαναστατική προοπτική και δεν υποστηρίζουν την ανάγκη για το σοσιαλισμό. Αντίθετα, υποστηρίζουν τη ρεφορμιστική μέθοδο των μερικών μεταρρυθμίσεων, οι οποίες δεν αλλάζουν τίποτα ουσιαστικό. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο τα διεθνή όργανα του ιμπεριαλισμού, όπως η Παγκόσμια Τράπεζα, αντιμετωπίζουν συγκαταβατικά αυτό το είδος συγκεντρώσεων και τις ενθαρρύνουν ενεργά, χρηματοδοτώντας τις ΜΚΟ, ως ένα μέσο για να αποσπάσουν την προσοχή μακριά από τον επαναστατικό αγώνα για την αλλαγή της κοινωνίας.

Οργανισμοί, όπως το "Φόρουμ του Σάο Πάολο» και το Παγκόσμιο Κοινωνικό Φόρουμ δεν φέρνουν τον αγώνα ενάντια στον καπιταλισμό ένα βήμα προς τα εμπρός. Αυτός είναι ο λόγος, για τον οποίο ο Τσάβες έχει προτείνει τη δημιουργία της Πέμπτης Διεθνούς, η οποία είναι μια ριζική ρήξη με τις κινήσεις αυτές. Στην ομιλία του ο Τσάβες δήλωσε ότι η πραγματική απειλή για το μέλλον της ανθρώπινης φυλής είναι ο καπιταλισμός.
Αναφερόμενος στην παγκόσμια καπιταλιστική κρίση, καταδίκασε τις προσπάθειες των δυτικών κυβερνήσεων να σώσουν το σύστημα, μέσω πλουσιοπάροχων κρατικών επιδοτήσεων . Το έργο μας, είπε, δεν είναι να σώσουμε τον καπιταλισμό, αλλά να τον καταστρέψουμε.

Ο Τσάβες δήλωσε, ότι η έκκληση αυτή γίνεται προς στα αριστερά κόμματα, οργανώσεις και ρεύματα. Η έκκληση έχει ανοίξει μια μαζική συζήτηση στη Βενεζουέλα και μια συζήτηση στο εσωτερικό πολλών αριστερών κομμάτων και οργανώσεων σε όλη τη Λατινική Αμερική και όχι μόνο. Η συζήτηση αυτή έχει προκαλέσει ασφαλώς διαφωνίες - αλλά αυτές οι διαφωνίες υπήρχαν ήδη. Πρόκειται για διαφωνίες που πάντα υπήρχαν μέσα στο κίνημα: ο διαχωρισμός μεταξύ εκείνων που επιθυμούν απλώς να εισάγουν μερικές μεταρρυθμίσεις, να ωραιοποιήσουν τον καπιταλισμό, και εκείνους που θέλουν να καταργήσουν τον καπιταλισμό, από την κορυφή ως τα νύχια.

Στο Ελ Σαλβαδόρ για παράδειγμα, ο Πρόεδρος Φούνες, ο οποίος είναι επίσημα μέλος του FMLN, έχει αντιταχθεί στη Πέμπτη Διεθνή και είπε, ότι ο ίδιος δεν έχει καμία σχέση με τον σοσιαλισμό. Ωστόσο, το FMLN έχει επισήμως ταχθεί υπέρ της Πέμπτης Διεθνούς. Στο Μεξικό η ιδέα υιοθετήθηκε από τμήματα του PRD και άλλες μαζικές οργανώσεις. Στην Ευρώπη, θα συζητηθεί σίγουρα στα Κομμουνιστικά και τα πρώην Κομμουνιστικά Κόμματα, καθώς και στην Αριστερά γενικότερα. Αργά ή γρήγορα, κάθε τάση θα πρέπει να λάβει θέση επ 'αυτού.

Ποια στάση θα πρέπει να λάβουν οι μαρξιστές;

Ποια θέση θα πρέπει να λάβουν οι μαρξιστές; Ως μαρξιστές, είμαστε ανεπιφύλακτα υπέρ της σύστασης μιας μαζικής διεθνούς οργάνωσης της εργατικής τάξης. Δεν υπάρχει πραγματικά μαζική Διεθνής αυτή τη στιγμή. Αυτό που ήταν η Τέταρτη Διεθνής καταστράφηκε από τα λάθη των ηγετών της, μετά την δολοφονία του Τρότσκι, και στην πραγματικότητα είναι μόνο ζωντανή στις ιδέες, τις μεθόδους και το πρόγραμμα που υπερασπίζεται η ΔMT. Η ΔMT υπερασπίζεται τις ιδέες του μαρξισμού στις μαζικές οργανώσεις της εργατικής τάξης σε όλες τις χώρες. Στο εσωτερικό των οργανώσεων αυτών, η συζήτηση γύρω από την πρόταση για την Πέμπτη Διεθνή πρέπει να προωθηθεί επειγόντως.

Είναι πολύ νωρίς να πούμε αν η έκκληση για μια Πέμπτη Διεθνή πράγματι θα καταλήξει στη δημιουργία μιας πραγματικής Διεθνούς. Αυτό εξαρτάται από πολλά πράγματα. Ωστόσο, είναι σαφές, ότι το γεγονός, ότι αυτή η έκκληση προέρχεται από τη Βενεζουέλα και τον Πρόεδρο Τσάβες, σημαίνει ότι θα υπάρξει μια βάση πολλών ανθρώπων στη Λατινική Αμερική για να ξεκινήσει. Αυτή η έκκληση θα εγείρει πολλά ερωτήματα στο μυαλό των εργαζομένων και της νεολαίας για το πρόγραμμα που θα πρέπει να έχει μια τέτοια Διεθνής και για την ιστορία των προηγούμενων, τους λόγους για την άνοδο και την πτώση τους.

Αυτή είναι μια συζήτηση στην οποία οι μαρξιστές έχουν καθήκον να συμμετέχουν ενεργά.

Η ΔMT, η οποία έχει ήδη αναγνωριστεί ευρέως για τον ρόλο της στην οικοδόμηση αλληλεγγύης και την παροχή μαρξιστικής ανάλυσης σχετικά με την Επανάσταση της Βενεζουέλας, πρέπει να λάβει σαφή θέση. Και έχουμε πάρει μια θέση. Κατά τη διάρκεια συνεδρίασης της Διεθνούς Εκτελεστικής Επιτροπής κατά την πρώτη εβδομάδα του Μαρτίου, με την παρουσία πάνω από 40 συντρόφων που εκπροσωπούν περισσότερες από 30 διαφορετικές χώρες της Ασίας, της Ευρώπης και της Αμερικής (συμπεριλαμβανομένου του Καναδά και των ΗΠΑ), η ΔMT ψήφισε ομόφωνα υπέρ της συμμετοχής της στη δημιουργία της Πέμπτης Διεθνούς.

Δηλώνουμε την πλήρη υποστήριξή μας, για τη δημιουργία μιας βασισμένης στις μάζες επαναστατικής Διεθνούς, και θα διατυπώσουμε σαφείς προτάσεις για το πρόγραμμα και τις ιδέες που νομίζουμε, ότι πρέπει να έχει η νέα Διεθνής. Δεν επιδιώκουμε να επιβάλουμε τις απόψεις μας σε κανέναν. Η Διεθνής, και τα μέρη που την απαρτίζουν, θα καταλήξει στις πολιτικές της θέσεις μετά από μια περίοδο, μέσα από δημοκρατικό διάλογο, αλλά και με βάση την κοινή εμπειρία.

• Για ένα παγκόσμιο αντι-ιμπεριαλιστικό και αντι-καπιταλιστικό ενιαίο μέτωπο!
• Για τη διεθνή σοσιαλιστική επανάσταση!
• Για ένα μαρξιστικό πρόγραμμα!
• Ζήτω η Πέμπτη Διεθνής!
• Προλετάριοι όλου του κόσμου ενωθείτε!

Source: Μαρξιστική Φωνή